Sosna z Olesna – święte drzewo w ołtarzu słynnej „Róży Olesna”

W dawnych czasach ludzie doceniali stare drzewa a szczególnie potężne okazy uważali za święte. Miłość do lasów i borów przejawiała się w codziennym życiu, pieśniach i podaniach. Słowianie wierzyli, że gaje jako miejsca święte dysponowały uzdrawiającymi siłami, które dawały i przywracały życie. W województwie opolskim nie brakuje tzw. świętych drzew. Dobrym przykładem jest sosna w drewnianym barokowym kościele pw. św. Anny – słynnej „róży Olesna”. Według legendy świątynię zbudowano wokół cudownej sosny, której obcięto wierzchołek i konary, a pień do dzisiaj podtrzymuje ołtarz główny. U góry drzewa umieszczono białą owalną tabliczkę z napisem: “Czcigodna stara sosna, pod którą jedna panienka za wstawiennictwem Anny Świętej od śmierci uratowana była. Lipiec 1444”. Czytaj więcej

Wiąz szypułkowy – strażnik mostu „Groszowego” w Opolu

Wiąz szypułkowy (Ulmus leavis) rośnie w Opolu, na rogu ul. W.A. Mozarta i F. Żwirki i S. Wigury, przed wejściem na „Most Groszowy” nieopodal zabytkowej smażalni naleśników „Grabówka”. Ma 112 lat, ponad 395 cm w obwodzie i ok. 25 m wysokości. Od 2001 r. ma status pomnika przyrody. Drzewo posadzono jesienią 1903 r. z okazji otwarcia mostu „Groszowego” przez Kanał Młynówka – najcenniejszego tego typu zabytku techniki w Opolu. Czytaj więcej

Platany klonolistne przy placu Wolności w Opolu – relikty Rejencji Opolskiej

Platany klonolistne (Platanus x hispanica „Acerifolia) rosną na górnym tarasie skweru przy placu Wolności, w centrum miasta naprzeciwko wejścia do Urzędu Miasta Opola. Są to imponujące drzewa z rozłożystą koroną, o oryginalnej korze, łuszczącej się dużymi płatami. Od 2001 r. mają status pomników przyrody.

Grubsze drzewo o obwodzie ok. 758 cm posadzono najpewniej w połowie XIX w. Prawdopodobnie nasadzenie należy wiązać z budową gmachu Rejencji Opolskiej. Wzniesiono go w latach 1830-1833 według projektu architekta Fryderyka Karola Schinkla (1781-1841). Utworzony przed gmachem plac nazwano Regierungsplatz (plac Rejencyjny, ob. Plac Wolności). Czytaj więcej

„Dąb Piastowski” na wyspie Bolko w Opolu

Dąb szypułkowy (Quercus robur) ze względu na okazałe rozmiary jakie osiąga, sprawia majestatyczne wrażenie i dlatego odgrywa istotną rolę w symbolice i dawniej w kultach religijnych. Jest symbolem długowieczności, dostojeństwa i siły. Od wieków dęby uznawane były za święte drzewa. Dla pogan dąb był drzewem, którego rozłożysta korona wspierała niebo, a korzenie – podporę piekieł. Pokrój tego wyjątkowego drzewa symbolizował podział świata na część duchową (korona), część śmiertelników (pień) i część magiczną (korzenie). Czytaj więcej

Aleje czereśniowe w okolicy Góry Św. Anny – charakterystyczny element krajobrazu

Najstarsze drzewa mają ok. 90 lat. I choć nie są prawnie chronione, to są charakterystycznym elementem krajobrazu Góry Św. Anny i znakiem rozpoznawczym okolicy. Łączą harmonijnie krajobraz kulturowy, stworzony przez człowieka z krajobrazem stworzonym przez naturę. Aleje czereśniowe przy drogach w okolicy Góry Św. Anny wyglądają szczególnie atrakcyjnie wiosną, gdy kwitną. Pełnią też szereg funkcji przyrodniczych – moderują klimat wpływając na skład powietrza, temperaturę i opady atmosferyczne, a także podnoszą jakość gleby, co jest istotne zwłaszcza dla sąsiadujących z nimi pól uprawnych. Są też domem dla pachnicy dębowej, owada, który w Polsce znajduje się pod ścisłą ochroną gatunkową i w myśl Dyrektywy Siedliskowej UE jest uznawany za gatunek szczególnie ważny. Czytaj więcej

Ogród dendrologiczny w Lipnie

Arboretum w Lipnie, to absolutne you must see w województwie opolskim! Jest dostępny bezpłatnie. Magiczny, uwodzący tysiącem kolorów Ogród Dendrologiczny jest „domem” dla wielu unikatowych drzew, które przyjeżdżają oglądać miłośnicy botaniki z kraju i ze świata. Bo to przecież w Lipnie rośnie słynny żywotnik olbrzymi, czy tulipanowiec amerykański (Liriodendron tulipifera) należące do najstarszych i największych w Polsce. Hrabia Jan Nepomucen Karol von Praschma (1756-1822) sprowadził je z Ameryki Północnej do swojego ogrodu botanicznego ponad 200 lat temu. Wówczas rośliny te były bardzo rzadkie i kosztowne. Czytaj więcej

Dąb szypułkowy w Prudniku – List z 1915 r. znaleziony w dziupli

W granicach Lasu Prudnickiego (nazwa części Gór Opawskich pochodząca od lasu porastającego w tej części gór, który w przeszłości był własnością Prudnika), przy drodze na tzw. stary klasztorek, u zbocza Kaplicznej Góry rosną dwa sędziwe dęby szypułkowe i lipa drobnolistna. Są to tzw. święte drzewa. Podobno obrazek maryjny wisiał na starym dębie już przed atu laty. Drzewo to zwracało uwagę niezwykłymi konarami i dlatego podczas I wojny światowej zostało wybrane do spełnienia niecodziennej misji. Odkryto ją w 1994 r., kiedy to drzewo poddano pracom konserwatorskim. Czytaj więcej

Anna księżna opolska (~ 1348 – 1378) – kobiecość uwieczniona w kamieniu

Anna była tą pośród księżniczek opolskich, której znamy wygląd. Jej wizerunek zachował się na tumbie, czyli głównej części gotyckiego grobowca przedstawiającej postać zmarłej, znajdującej się w kaplicy św. Anny tzw. Piastowskiej w kościele OO. Franciszkanów w Opolu.

Była żoną księcia opolskiego Bolesława III (ok. 1337 – 1382) i matką pięciorga dzieci: synów Jana Kropidło, Bolesława IV, Henryka, Bernarda i córki Anny. Zmarła w Opolu w 1378 r. Mąż przeżył ją o cztery lata, zmarł 21 września 1382 r. Oboje pochowani zostali w kaplicy św. Anny w kościele OO. Franciszkanów w Opolu, która pełniła już funkcję nekropolii Piastów Opolskich. W 2 połowie XIV wieku nieznany z imienia artysta wyczarował z kamienia ich przepiękny sarkofag, który do dziś możemy podziwiać. Inspiracją do jego powstania był zapewne powstały między 1300 a 1320 r. sarkofag księcia śląskiego Henryka IV Prawego (Probusa), wybitne dzieło sztuki, które wówczas stało się wzorem do naśladowania dla innych książąt śląskich. Czytaj więcej

Lutosława Malczewska (1914-2004) – nestorka opolskiego rodu dziennikarskiego

Urodziła się 24 października 1914 r. we Wrocławiu. Była córką wybitnego działacza polskiego Kazimierza Malczewskiego, pierwszego Prezesa Dzielnicy Śląskiej Związku Polaków w Niemczech. Uczyła się w polskim gimnazjum w Raciborzu, a następnie w Opolu. Od najmłodszych lat należała do polskiej organizacji „Sokół” w Raciborzu, chóru „Harmonia” i do amatorskiego zespołu dramatycznego działającego w „Strzesze” w Raciborzu. W 1932 r. wraz z rodziną przeniosła się do Opola, gdzie działała w harcerstwie i chórze „Lutnia”. W 1932 r. wstąpiła do Związku Polaków w Niemczech. Pomagała ojcu w prowadzeniu polskiej księgarni „Lektor” w Opolu – jedynej wówczas na Śląsku Opolskim, która przetrwała do 1937 r. Czytaj więcej

Zamek Piastów Śląskich w Brzegu – Pomnik Historii

Dawna siedziba Piastów Śląskich w Brzegu jest jednym z ważniejszych zamków renesansowych w Europie Środkowo-Wschodniej. Kompleks ten jest cennym i wyjątkowym świadectwem piastowskich fundacji książęcych na Śląsku. Jest materialnym dowodem związków Piastów Śląskich z władcami Królestwa Polskiego. Od dawna jest on zaliczany do najcenniejszych zabytków architektury Śląska. Warto podkreślić, że rezydencja Piastów brzeskich budziła duże zainteresowanie na ziemiach polskich. Polacy podróżujący po Śląsku dostrzegali szczególną wartość tego zabytku. O zamku brzeskim pisali m.in. w 1821 r. Julian Ursyn Niemcewicz w „Podróżach historycznych”, Bogusz Zygmunt Stęczyński w rymowanym opisie „Śląsk. Podróż malownicza w 21 pieśniach” (1844 r.). O zabytkach Brzegu wielokrotnie pisał „Tygodnik Ilustrowany”, najpopularniejsze polskie czasopismo XIX wieku. Co ciekawe, zamek w Brzegu przez samych fundatorów traktowany był jako pomnik dynastii. Nawet w czasach przynależności do państwa pruskiego w niemieckim piśmiennictwie powtarzany był przymiotnik „piastowski”. Czytaj więcej

Józef Antoni Franciszek Elsner – 167. rocznica śmierci wybitnego kompozytora, dyrygenta i pedagoga

Józef Antoni Franciszek Elsner (Joseph Anton Franz Elsner) na świat przyszedł 1 czerwca 1769 r. w Grodkowie, w kamienicy przy Löwenstraße obok wieży Löwen Thor (obecnie ul. Elsnera). Zmarł 18 kwietnia 1854 w Elsnerowie pod Warszawą. W tym roku obchodzimy 167. rocznicę śmierci kompozytora, nauczyciel sławnych polskich muzyków Ignacego Feliksa Dobrzyńskiego oraz Fryderyka Chopina, który dedykował mu swoją Sonatę c-moll op. 4 na fortepian.

Był wybitnym kompozytorem, pedagogiem, działaczem społecznym, organizatorem kultury muzycznej i teoretykiem muzyki. Przez kolejne pokolenia kojarzony był niemal wyłącznie z postacią Fryderyka Chopina. Tymczasem jest on postacią bardzo ważną zarówno dla kultury polskiej jak i niemieckiej. Czytaj więcej

Rozalia Schreier – wybawczyni Fryderyka II

Była żoną rybaka z Opola i nie mielibyśmy o niej pojęcia, gdyby pewnego dnia na jej drodze nie pojawił się wystraszony król pruski Fryderyk II zwany Wielkim. O życiu Rozalii Schreier niewiele wiemy poza tym, że żyła w XVIII –wiecznym Opolu, które było wówczas peryferyjnym miastem monarchii habsburskiej. Zajmowało obszar (16 hektarów) od katedry pw. św. Krzyża (początkowo drewniana, wymieniona w źródłach w 1223 r.) na północy do klasztoru OO. Franciszkanów na południu (ufundowany w 1248 r. przez księcia Władysława), od zamku na Ostrówku na zachodnie po klasztor dominikanów na wschodzie. Od centralnie zaplanowanego rynku szachownicowo rozchodziły się ulice, tworząc kwartały zabudowań. Zabudowa była przeważnie drewniana, a dachy kryte były gontem. Czytaj więcej

„Józef” ma wielu przyjaciół!

Michałów 27.02.2021. kościół. fot. Mariusz Przygoda.

Każdy inaczej widzi kościół pw. św. Józefa Robotnika w Michałowie. Dla księdza proboszcza Czesława Morańskiego, to wyrzut sumienia i dom Boga, na który patrzy codziennie i zastanawia się, co zrobić, aby go uratować. Mieszkańcy Michałowa widzą w nim swojego „Józefa”, którego polubili i z czasem przestali traktować jak kulę u nogi. Wietrzą, sprzątają i od maja do października uczęszczają doń na msze święte, aby poczuć, że „Józef” nadal jest kościołem a nie tylko popadającą w ruinę budowlą. Czytaj więcej

Trwa zbiórka pieniędzy na remont unikatowego kościoła w Michałowie

Mieszkańcy Michałowa nie tracą zapału i nadal zbierają środki finansowe na remont zabytkowego kościoła pieszczotliwie nazywanego „Józefem”. Kościół pw. św. Józefa Robotnika w Michałowie to unikat, kandydat do tytułu Pomnika Historii. Jest świadkiem średniowiecznej działalności fundacyjnej miejscowego rodu możnowładczego związanego z Dynastą Piastów Śląskich, jest przykładem donacji rodu śląskiego von Gruttschreiber, a także jednej z pierwszych na Śląsku przebudowy neogotyckiej, którą najprawdopodobniej zaprojektował wybitny bierliński architekt Carl Friedrich Schinkel, a wykonał Adolph Friedrich Wilhelm Wartenberg. W prezbiterium kościoła pod tynkiem znajdują się gotyckie polichromie ścienne. Bez wsparcia finansowego unikatowe dziedzictwo (gotyckie polichromie, renesansowe wyposażenie kościoła, neogotycka fasada), może bezpowrotnie zniknąć. Czytaj więcej

Rolnicy z Rozmierzy pobłogosławili swoje pola

Rolnicy z Rozmierzy i innych miejscowości koło Strzelec Opolskich na zakończenie wiosennych zasiewów pobłogosławili swoje pola. Wysiali zbożem serca z krzyżami. „Ten szczególny znak ma wybłagać u Boga – stwórcy i Pana wszystkiego – urodzaj na polach” – twierdzi pani Beata Nocoń z Rozmierzy.

Symbol serca z krzyżem ma też uchronić zbiory przed kataklizmami, zarazą i innymi nieszczęściami. Gospodarz Marcin Pietruszka twierdzi, że: – „ziemia, którą uprawiam ma klasę V i VI, więc bez Boga będzie mi ciężko o dobry plon. Zawsze więc na zakończenie prac wysiewam serce z krzyżem na polu. Kiedyś wysiewałem je z ojcem i dziadkiem, teraz uczę syna”. Czytaj więcej