Von Tiele-Winckler w Mosznej i Miechowicach. Pierwszy w powojennej historii zjazd rodzinny na Górnym Śląsku

Wizyta w rodzinnych stronach była marzeniem zmarłego przedwcześnie barona Clausa Petera von Tiele- Winckler. Bardzo pragnął, aby młode pokolenie zobaczyło miejsca, które ich dziadkowie zbudowali i pielęgnowali, gdzie nazwisko Winckler i Tiele-Winckler – mimo tragedii i konsekwencji II wojny światowej – okryte jest dumą. 19 września 2024 roku żona barona Friederike von Tiele-Winckler przyjechała do Mosznej w towarzystwie 30 krewnych z Niemiec, Włoch i Holandii. 21 września rodzina odwiedziła Pałac Miechowice oraz charytatywne dzieło „Matki Ewy”, Ostoję Pokoju. Czytaj więcej →

„Ciechocińska Fabryka Soli. Powrót do źródeł” Film dokumentalny Teresy Kudyby na 200-lecie rozpoczęcia budowy saliny

Ciechocinek jest najsławniejszym uzdrowiskiem w Polsce ze względu na monumentalne, współcześnie największe na świecie tężnie oraz unikatową, czynną warzelnię soli. Utrwalona marka „Uzdrowisko Ciechocinek” przyćmiła genezę powstania i rozwoju ciechocińskiej saliny. Z okazji obchodów 200-lecia rozpoczęcia budowy Ciechocińskiej Fabryki Soli, czyli zespołu technologicznego – począwszy od źródeł, poprzez rurociągi, tężnie, rezerwuary i obiekty warzelni – należy opowiedzieć o Słońsku (wzmiankowany w 1041) –wiślanym grodzie Castrum Zlonense, dawnej kasztelanii. Czytaj więcej →

Odszedł dobry pasterz …

Manfred Słaboń: ksiądz, proboszcz – budowniczy, etnograf, językoznawca, filozof, kolekcjoner, poeta… Zmarł w wieku 82 lat dnia 26 listopada 2023 roku, w Uroczystość Chrystusa Króla. Nie spotkamy się już nigdy w Jego „Robertusie”, które urządził w Łączniku. Ksiądz – „Sowizdrzoł” zostawił nam ogrom pracy, bo nie dokończył dzieła swojego życia: Słownika Gwar Śląskich. Czytaj więcej →

Cementownie opolskie: ich infrastruktura. Z cyklu „Opolskie białe złoto” odc. III

Rozwój wielu nowoczesnych gałęzi XIX-wiecznego przemysłu na Górnym Śląsku miał ogromny wpływ na wydobycie skał węglanowych, wypał wapna i produkcję cementu naturalnego i portlandzkiego. W roku 1815 powstaje administracyjna jednostka o nazwie Rejencja Opolska, rok później jej stolicą jest Opole. Aby surowce, wyroby gotowe i wszelkie towary handlowe mogły przemieszczać się szybko i sprawnie, budowano drogi, szosy kanały, a potem kolejne porty odrzańskie. Najważniejszym impulsem rozwoju komunikacji i transportu, strategicznym dla przemysłu i handlu stała się budowa kolei. Czytaj więcej →

Teresa Kudyba: „L. Schottländer” – zanim nazwano ją „ODRA”, 150 lat tradycji cementowniczej w Opolu-Zakrzowie

W roku 2024 przypada 200-lecie opatentowania cementu portlandzkiego. Publikujemy kolejny artykuł Teresy Kudyby z cyklu „Opolskie białe złoto. Cementownie Śląska Opolskiego”, poświęcony przedwojennej historii fabryki usytuowanej w podopolskim Zakrzowie, obecnej dzielnicy Opola. Czytaj więcej →

II Opolski EtnoFestiwal – w hołdzie dla twórców, rękodzielników, rzemieślników i depozytariuszy żywego dziedzictwa

Nie ma drugiego takiego wydarzenia! Wszyscy twórcy, rękodzielnicy i depozytariusze lokalnych tradycji razem w jednym miejscu w dniu Matki Boskiej Zielnej. EtnoFestiwal to piękny czas podziękowań dla ludzi pasji, a także manifestacja potencjału lokalnego żywego dziedzictwa w zabytkowej przestrzeni niemodlińskiego zamku. To także czas wzajemnych inspiracji, wymiany doświadczeń i bycia razem. W tym roku ważną częścią EtnoFestiwalu było otwarcie w przestrzeni zamku Europejskiego Parku Rzeźby A&A oraz promocja dziedzictwa kulturowego Pomorza. Otwarcie tłumaczone było na Polski Język Migowy, który jest ważnym elementem dziedzictwa niematerialnego. Mimo upałów etno fiesta przyciągnęła tłumy. Czytaj więcej →

Teresa Kudyba: ocalić annogórskie aleje

Do Świętej Anny prowadzi kilka urokliwych dróg obsadzonych czereśniami, lipami, klonami, jaworami. Są one tak stare, że dziś już nie wiemy lub nie pamiętamy, kto i kiedy je posadził dla potomnych, czyli dla nas. Ale tradycje lokalne, rodzinne przekazy, pamięć i szacunek do dziedzictwa nakazują o te aleje dbać tak starannie, aby przetrwały. Niektóre drzewa wiodące pielgrzymów do Świętej Anny rosną już ponad sto lat. Aleje zostały przed wiekami tak świetnie wpisane w krajobraz wokół Góry Chełmskiej, że nie sposób się pomylić, nawet współcześnie można byłoby zrezygnować z niezbędnych młodemu pokoleniu GPS-ów. Stare drzewa doprowadzą do celu nieomylnie. Czytaj więcej →

Teresa Kudyba „Opolskie białe złoto” z cyklu Cementownie Śląska Opolskiego: GRUNDMANN

200-lecie Portland cementu, najpopularniejszego materiału wiążącego, który zmienił oblicze XIX-wiecznego świata i który nieustannie wpływa na obraz współczesnego budownictwa, architektury i sztuki obchodzić będziemy w 2024 roku. Tę ważną rocznicę świętować powinniśmy przede wszystkim na Śląsku Opolskim: w największym europejskim zagłębiu białego górnictwa przełomu XIX/XX wieku. Czytaj więcej →

Alexander Heinrich Friedrich von Humboldt – 250. rocznica urodzin wybitnego przyrodnika

W mijającym właśnie 2022 r. obchodziliśmy 250. rocznicę urodzin Aleksandra von Humbolda, wybitnego niemieckiego przyrodnika, podróżnika i twórcy nowoczesnej geografii. Z tej okazji Muzeum Hutnictwa Doliny Małej Panwi w Ozimku przygotowało szereg ciekawych inicjatyw przybliżających postać tego wybitnego naukowca, w których udział wzięli niemieccy badacze, a także spokrewnieni z przyrodnikiem przedstawiciele rodziny von Humbold. Czytaj więcej →

Aleksander von Humboldt na Śląsku i Słońsku. Zaginiony raport przyjaciela Polaków

Czy jeden z największych przyrodników świata miał istotny wpływ na rozwój nauki polskiej, począwszy od XVIII wieku aż po współczesność? Potocznie znany jest jedynie fakt, iż Aleksander von Humboldt odwiedził kopalnię srebra w Tarnowskich Górach i kopalnię soli w Wieliczce. Jaki był cel „odwiedzin” Humboldta na Śląsku i w Galicji? Takimi „nieistotnymi” błahostkami interesują się jedynie pasjonaci. Czytaj więcej →

Teresa Kudyba – Kroszonka & Pisanka, czyli opolskie jaja

„Opolska Kroszonka” stała się w ostatnich latach tak silną marką, że jej wpisanie na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości prowadzoną w oparciu o konwencję UNESCO nie powinno być problemem. Wniosek w imieniu państwa Polskiego składa Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, ale aby ten wniosek powstał, to w regionie i kraju trzeba o to zadbać. Ktoś z urzędu czy ktoś ze środowiska twórców? Oto jest wyzwanie… Czytaj więcej →