Alexander von Humboldt (1769-1859) – człowiek, który zmienił sposób postrzegania natury i przyrody

Był wybitnym niemieckim geografem, podróżnikiem i przyrodnikiem. Był jedną z najciekawszych postaci XIX-wiecznej Europy. Bez niego nie byłoby „Fausta” Goethego, teorii Darwina, czy książek Julesa Verne’a o Orinoko. Przez współczesnych, nazywany był „najsławniejszym człowiekiem po Napoleonie”. Goethe pisał w listach, że spotkania z Humboldtem były „najjaśniejszymi momentami” jego życia.  Książki Humboldta były tak popularne, że ludzie przekupywali księgarzy, aby dostać egzemplarz. Nie dorobił się na nich, a cały swój majątek wydał na podróże. Idea natury, którą stworzył stała się fundamentem ekologii. Jego książki przyczyniły się do wyzwolenia Ameryki Łacińskiej, a także do ochrony starych drzew – jest twórcą pojęcia „pomnik przyrody”. Żył długo, choć nie raz otarł się o śmierć. Jego życie to podróże i praca, którą ułatwiała mu nieprzeciętna pamięć. XX wiek zrujnował wizerunek Niemców, i o wybitnym przyrodniku  w Europie zapomniano.  Jego postać do publicznej pamięci przywróciła Andrea Wulf, dzięki swojej genialnej książce „Człowiek, który zrozumiał naturę. Nowy świat Aleksandra von Humboldta”. Obecnie Alexander von Humboldt uznawany jest za ostatniego człowieka, który ogarniał umysłem cały stan ówczesnej wiedzy przyrodniczej. Czytaj więcej

Grusza polna w Hajdukach Nyskich – najstarsze drzewo owocowe w regionie

Grusza polna (Pyrus communis) rosnąca na prywatnej posesji w Hajdukach Nyskich ma ok. 180 lat, 323 cm w obwodzie i 10 m wysokości. To prawdziwy rekord, bo drzewa owocowe rzadko dożywają takiego wieku! Nie udało się m.in. przeżyć ponad 150-letnim gruszom na Górze Świętej Anny, Żyrowej i Tułowicach, a także czereśni ptasiej z Gręboszowa, która w latach 90. ubiegłego stulecia była uznawana za najstarsze drzewo owocowe w Polsce. Dziś pozostał po niej jedynie pień… Czytaj więcej

Robinia biała z Krakowa

Jest równie piękna, co niebezpieczna (prawie całe drzewo jest trujące). Ma ponad 240 lat, 470 cm w obwodzie i jest jedną z najokazalszych i najstarszych robinii w Polsce. Robinia biała (Robinia pseudoacacia) rośnie przed budynkiem Collegium Śniadeckiego na terenie Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Drzewo ma masywny pień pokryty charakterystycznymi żebrowatymi fałdami kory. Pień jest w środku niemal zupełnie spróchniały i ma okazałą dziuplę. Część korony obumarła, ale drzewo nadal żyje. Czytaj więcej

Platany klonolistne w Komornie – pierwsze nasadzenia w parku Eduarda Tillgnera

Są ogromne i robią wrażenie. Platany klonolistne z Komorna mają 160 lat, 494 i 412 cm w obwodzie i ok. 25 m wysokości. Od 2005 r. są pomnikami przyrody. Rosną w niewielkiej odległości od dworu w Komornie, który wraz z XVIII – wiecznym założeniem parkowym jest jedyną atrakcją niewielkiego Komorna. Klasycystyczny dwór wzniesiono ok. 1760 r. w miejscu wcześniejszej budowli, która doszczętnie spłonęła. Położenie miejscowości w sąsiedztwie twierdzy kozielskiej zadecydowało o losach dworu i folwarku. To tutaj stacjonowały wojska austriackie i pruskie oblegające Koźle. Dwór w Komornie stanowił też główną siedzibę generałów bawarskich w czasie wojen napoleońskich. Czytaj więcej

Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego we Wrocławiu

Wrocław to obok pięknej, wielkomiejskiej metropolii ponad 2 tys. ha lasów, 26 parków, trzy duże ogrody, skwery i zieleńce. I mnóstwo magnolii. Ta roślina jest najbardziej charakterystycznym krzewem (drzewem) Wrocławia. Kwiat magnolii służył nawet jako logo telewizji wrocławskiej. Czytaj więcej

Ogród Botaniczny Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

Jest magicznym miejscem w sercu Krakowa. Powstał na miejscu ogrodu rodziny Czartoryskich i jest dziś ważnym świadectwem bogactwa i różnorodności flory, co jest niezwykle cenne w czasach, kiedy przyroda jest bezmyślnie niszczona. Zwiedzających tu nie brakuje. A chyba ulubionym ich miejscem jest arboretum, czyli parkowa część Ogrodu, skupiająca kolekcję drzew i krzewów, skomponowana jako park krajobrazowy. Czytaj więcej

Najstarszy kasztan jadalny w Europie

Kasztan jadalny z Rept, dzielnicy Tarnowskich Gór, jest najgrubszym przedstawicielem tego gatunku w Polsce i w Europie. Ma około 450 lat, 850 cm w obwodzie pnia i 28 m wysokości. Zalicza się go do najpiękniejszych i najcenniejszych drzew na historycznym Górnym Śląsku. Imponuje wiekiem, rozmiarem i ukształtowaniem pnia. Czytaj więcej

Dąb szypułkowy „Klara” w Wielopolu – świadek rodzinnych tragedii i wielkich miłości

W niewielkiej odległości od Popielowskiej Kolonii, w dębowym lesie łęgowym między Wielopolem a Kolonią Popielowską, pamiętającym jeszcze puszcze odrzańskie, znajduje się wiekowy „dąb Klara”. Został nazwany imieniem córki bogatego hrabiego – Klary, która uciekając przed wrogami pod drzewem znalazła upragniony spokój. Miejsce, w którym zginęła dziewczyna jeszcze na początku XX w. okoliczni mieszkańcy nazywali „Spokojem Klary”. Czytaj więcej

Buk „Anton” – jedno z najbardziej znanych drzew w Katowicach

Ważną historyczną atrakcją górnośląskiej metropolii jest katowicka kolonia „Giszowiec”. Kolonię wybudowano w latach 1907-1910 dla robotników i urzędników rozwijających się zakładów koncernu  Georg von Giesches Erben. Jej centralną częścią jest Plac pod Lipami, na terenie którego posadzono w 1907 roku buk zwyczajny (Fagus sylvatica L.), który z biegiem lat stał się jednym z najbardziej znanych drzew w Katowicach. Plac po Lipami jest do dziś ulubionym miejscem spotkań  mieszkańców Giszowca, a stojący na nim buk wpisał się w koloryt kolonii i w serca lokalnej ludności. Czytaj więcej

Sosna wejmutka z Pokoju – najgrubsza w Polsce miss foto

Odznacza się malowniczym pokrojem z wyrastającymi dookoła masywnymi korzeniami. Jest wyjątkowo urodziwa i należy do najczęściej fotografowanych drzew w województwie opolskim. Sosna wejmutka (Pinus strobus L.) z Pokoju est najgrubszą jedniopniową przedstawicielką tego gatunku w Polsce. Sławne drzewo rośnie w centralnej części zabytkowego parku w Pokoju na terenie leśnictwa Winna Góra, w odległości ok. 1,3 km od centrum wsi i dawnego pałacu von Württembergów, po którym pozostał jedynie zieleniec, i 50 m od głównej alei w kierunku wschodnim. Jest to potężne drzewo o nisko osadzonej koronie i łukowato wygiętych ku górze konarach. Ma 530 cm w obwodzie pierśnicy pnia i ok. 33 m wysokości. Od 2005 r. ma status pomnika przyrody. Czytaj więcej

Orzech czarny w Rogalicach – najgrubszy okaz w Polsce

Rogalice to niewielka miejscowość w gminie Lubsza (powiat brzeski), położona na Równinie Oleśnickiej, na skraju Lasu Lubszańskiego stanowiącego część Stobrawskiego Parku Krajobrazowego. Atrakcją wsi był niegdyś zabytkowy park usytuowany przy byłym nadleśnictwie, z końca XIX w., w którym rosły dwa pomniki przyrody: dąb szypułkowy oraz rzadki okaz orzecha czarnego, który jest prawdziwą wizytówką miejscowości. Historyczne drzewo rośnie ok. 100 m na północ od skrzyżowania ulic w centrum wsi, na skraju dawnego parku, przy wielorodzinnym budynku mieszkalnym. Zdaje się, że mieszkańcy Rogalic nie bardzo mają świadomości wartości ich drzewa… Czytaj więcej

Lipa sądowa na Zamku Grodno w Zagórzu Śląskim

Lipa szerokolistna (Tilia platyphyllos) rosnąca na Zamku Grodno uważana za lipę sądową. Odbywały się pod nią sądy władcy nad poddanymi. Jest swoistym reliktem średniowiecznego wymiaru sprawiedliwości i ciekawym elementem dziedzictwa niematerialnego Historyczne drzewo ma ponad 500 lat, ok.  610 cm w obwodzie i 16 m wysokości. Ma status pomnika przyrody.

Lipa sądowa rośnie na dziedzińcu dolnego Zamku Grodno w Zagórzy Śląskim w województwie dolnośląskim. Czytaj więcej