Archiwum Tagu: poeta

517. rocznica urodzin Mikołaja Reja (1505-1569)

Był polskim poetą i prozaikiem renesansowym, politykiem oraz teologiem ewangelickim. Mikołaj Rej był jednym z pierwszych poetów piszących w języku polskim, a swoje pisarstwo uważał za odpowiedzialną misję społeczną. Założył miasta: Rejowiec i Oksę oraz liczne wsie. Choć nie był humanistą w naukowym rozumieniu tego słowa, zawdzięcza się mu upowszechnienie idei humanitas w polskiej kulturze. Długo uznawano go za „ojca literatury polskiej” przez wielbicieli nazywany także – za sprawą moralitetu Wizerunk – „polskim Dantem„. Pomimo znaczącego wkładu, jaki przypisuje się Rejowi w rozważaniach na temat początków literatury narodowej, zdaniem wielu współczesnych badaczy pozostaje on twórcą wciąż nie poznanym. Większość obiegowych opinii na temat Reja w dalszym ciągu pochodzi z błędnego wizerunku „rubasznego, niewykształconego prostaka” jaki przypisała mu tradycja. Czytaj więcej →

Adam Mickiewicz (1798-1855) – najwybitniejszy poeta polskiego romantyzmu

Na jego działach wychowały się pokolenia Polaków. Był polskim poetą, działaczem i publicystą politycznym. Obok Juliusza Słowackiego i Zygmunta Krasińskiego uważany jest za największego poetę polskiego romantyzmu oraz literatury polskiej w ogóle, a nawet za jednego z najwybitniejszych w Europie. Mickiewicz był również jednym z najwybitniejszych twórców dramatu romantycznego w Europie. – porównywany jest do Byrona i Goethego. W okresie pobytu w Paryżu był wykładowcą literatury słowiańskiej w Collège de France. Znany jest przede wszystkim jako autor ballad, powieści poetyckich, dramatu „Dziady” oraz epopei narodowej „Pan Tadeusz” uznawanej za ostatni wielki epos kultury szlacheckiej w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, a także za ewangelię miłości swojszczyzny i apoteozę polskiej przyrody. Czytaj więcej →

174. rocznica urodzin Władysława Bełzy (1847-1913) – poety, który wierzył w Polskę

Nazywany jest „piewcą polskości”, „narodowym poetą dzieci”, „poetą, który uczył dzieci najlepiej kochać Polskę”, twórcą, który „miał świadomość konieczności wypełniania poprzez swoją twórczość narodowej powinności” i podtrzymywania ducha narodowego. Wyznawał zasadę, że „z przeszłości przyszłość rośnie”. Uformowała go klęska powstania styczniowego i przekonanie o słuszności walki. Z rozmysłem więc wybrał „cierniowe życie śpiewaka” i do końca życia wierzył w Polskę i uczył młodych Polaków kochać Ojczyznę, aby ją odzyskali i uczynili znów wielką.

Władysław Bełza był postacią fascynującą i niezwykle skromną. Sam pomniejszał swoje zasługi dla kultury polskiej. Był płodnym poetą, dziennikarzem, encyklopedystą, wydawcą i społecznikiem, a z jego wielkiego dorobku znany jest tylko jeden wiersz napisany w 1900 r. – „Katechizm polskiego dziecka”. Bełza bynajmniej nie jest autorem tego jednego wiersza, choć tylko za ten utwór należy mu się pomnik. Czytaj więcej →

111. rocznica śmierci Marii Konopnickiej (1842-1910)

Należy do jednych z najważniejszych postaci życia kulturalnego Polski. Była polską poetką i nowelistką okresu realizmu, krytykiem literackim, publicystką, tłumaczką i feministką Używała. ps. Jan Sawa, Marko, Jan Waręż. Była odważną i niezwykłą kobietą o szerokich horyzontach. Współtworzyła świadomość narodową Polaków. Na przełomie 1907 i 1908 r. stworzyła „Rotę”, która stała się „hymnem grunwaldzkim” w 1910 r. z okazji 500. rocznicy bitwy pod Grunwaldem. Wiersz ten, do którego muzykę napisał Feliks Nowowiejski zdobył ogromną popularność – tak wielką, że uznaje się go za największą zasługę życia Konopnickiej. Kazimierz Przerwa-Tetmajer napisał: „Rotą Marii Konopnickiej zmartwychwstawa Polska dzisiejsza. Należy się jej za ten wiersz od narodu pomnik. Nie czas jednak na pomniki spiżowe. Niech zmartwychwstała Polska wniesie Marii Konopnickiej „twórczyni Roty”, pomnik przez wydawnictwo ze składek publicznych jej imienia „Książki o Polsce” dla dzieci włościańskich i robotniczych do rozdawania im darmo w milionie egzemplarzy”. Czytaj więcej →

437. rocznica śmierci Jana Kochanowskiego (1530-1584)

Jego twórczość, to „przewrót kopernikański” w polskiej literaturze. Był wybitnym poetą polskim i jednym z najwybitniejszych poetów renesansu w Europie. Przedstawicielem filozofii eklektycznej i głębokiej wiary w Boga – łączącym tradycję antyku i chrześcijaństwa. Badacze podkreślają, że język i styl Kochanowskiego przyczyniły się do rozwoju polskiego języka literackiego. Czytaj więcej →

Apolonia Fojcik (1903-1998. Pseudonim Teresa Odrzańska

Hen znad Odry biją dzwony,

Polskiej pieśni płyną tony,

Z ziemi Piastów w polski kraj:

Grajże, polska pieśni, graj!

 

Była poetką ludową i działaczką narodową. Jej patriotyczne wiersze były bardzo popularne na Śląsku Opolskim w okresie międzywojennym. Czytaj więcej →

Wisława Szymborska (1923-2012) – polska noblistka

Świat o niej usłyszał, gdy w 1996 r. otrzymała Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury za całokształt twórczości poetyckiej. Zostawiła po sobie ponad 300 wierszy. Była poetką, eseistką, tłumaczką. Urodziła się 2 lipca 1923 r. w Kórniku. Debiutowała w 1945 r. wierszem „Szukam słowa” opublikowanym na łamach „dziennika Polskiego”. W 1952 r. wydała pierwszy tom poetycki „Dlatego żyjemy”. W tych czasach poetka była związana ze środowiskiem akceptującym socjalistyczną rzeczywistość. Czytaj więcej →

Walenty Roździeński – hutnik i poeta barokowy

Portret wykonany przez Marię Bujakową w ramach konkursu

Urodził się ok. 1560 r. w miejscowości Roździeń (ob. dzielnica Katowic). Był polskim hutnikiem, zarządcą hut, właścicielem kuźni ale do historii przeszedł jako poeta barokowy. Pochodził z rodziny o wielopokoleniowych tradycjach hutniczych. Pierwotne jego nazwisko brzmiało Brusek lub Brusiek– ojciec jego nazywał się Jakub Brusek (od nazwy miejscowości Brusiek koło Koszęcina) i pochodził z rodziny Hercygonów, którzy przyjmowali nazwiska od miejscowości swego zatrudnienia. Syn przejął więc nazwisko od nazwy kuźnicy w Roździeniu. O życiu tego wybitnego Ślązaka niewiele wiemy. Nie znamy dokładnej daty jego narodzin i śmierci (w literaturze funkcjonują daty 1622 lub 1642). W 1595 r. wszedł w konflikt majątkowy o przekroczenie nadanych mu uprawnień z Katarzyną Salomon, dziedziczką Mysłowic, do której należała kuźnia w Roździeniu. Sprawę w sądzie przegrał i w 1596 r. trafił do więzienia w Pszczynie. Uwolniono go dzięki wstawiennictwu Andrzeja Kochcickiego z Koszęcina, który powierzył mu w zarząd swoje huty i otoczył mecenatem. Czytaj więcej →