„Szła dzieweczka do laseczka” to jedna z najbardziej znanych pieśni biesiadnych. Spopularyzował ją Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk”, a napisana została przez nieznanego autora prawdopodobnie w pierwszej połowie XIX wieku na Śląsku. W 1863 r. lekarz, entomolog i zbieracz śląskich pieśni, Juliusz Roger, opublikował ją w zbiorze pieśni z Górnego Śląska, jako pieśń myśliwską. Utwór ten zaintonował śląski artysta Grzegorz Płonka podczas wykładu Profesor Katarzyny Smyk w Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Jana Pawła II w Opolu. Czytaj więcej
Archiwum Tagu: Opole
Las jako przestrzeń kulturowa – między światem a zaświatami
Las to symbol podróży, której celem jest wtajemniczenie. Las to daleki świat – „tamten świat”. Las to przestrzeń przemiany życia. Las to schronienie dla zakazanej i trudnej miłości. Las to przestrzeń kulturowa. O tym wszystkim opowie Państwu profesor Katarzyna Smyk, wybitna badaczka terenowa, wykładowca w Instytucie Nauk o Kulturze UMCS w Lublinie. Czytaj więcej
Jarmark Wielkanocny w Muzeum Wsi Opolskiej
Jarmark Wielkanocny w Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu zorganizowano 10 kwietnia 2022 r. już po raz 45. Organizowany jest w Niedzielę Palmową i zawsze przyciąga tłumy, tym bardziej w tym roku, kiedy to niedawno ogłoszono koniec pandemii i swobodę spotykania się. W pięknej scenografii drewnianych chałup, w atmosferze swojskości i tradycji podczas jarmarku można doświadczyć różnorodnych umiejętności twórców ludowych, rękodzielników i rzemieślników. Ale ten tekst nie będzie o tym, ile było osób, jak długo stało się w kolejce i co można było kupić. Ten tekst będzie o tym dlaczego to wydarzenie plenerowe jest bardzo potrzebne zarówno twórcom, jak i odbiorcom. Czytaj więcej
Dźwięki z ciszy płynące – Grzegorz Płonka o najnowszej płycie Fundacji „Dla Dziedzictwa”
Przez kilka nocnych godzin 17 i 18 marca nagrywałem partie wokalne do mojej najnowszej płyty Ja Jestem we wnętrzu Katedry Podwyższenia Krzyża Świętego w Opolu. Nocna pora nagrań sprzyjała m.in. ze względu na mniejszy poziom zewnętrznego dźwięku. Na płycie Ja Jestem znajdą się 4 utwory, które skomponowałem do tekstów czterech chrześcijańskich mistyków. Czytaj więcej
Nagrody rozdane. Dziękujemy laureatom, partnerom i sponsorom VIII Opolskiego Testu Wiedzy o Żołnierzach Wyklętych!
W piątek 18 marca 2022 r. w Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Jana Pawła II w Opolu odbyło się podsumowanie i wręczenie nagród laureatom VIII Opolskiego Testu Wiedzy o Żołnierzach Wyklętych. Poziom jak zwykle był bardzo wysoki. Nie tylko wiedza, ale i czas udzielenia odpowiedzi były kluczem do sukcesu w ósmej edycji Opolskiego Testu Wiedzy o Żołnierzach Wyklętych. Test organizowany jest przez naszą Fundację od 2015 r. i na stałe wszedł już do obchodów Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”, którzy po 1944 r. organizowali na polskich ziemiach podziemie antykomunistyczne. Czytaj więcej
XXXI Wojewódzki Konkurs Plastyki Obrzędowej „Opolskie Kroszonki i Pisanki 2022”
W tym roku, po raz pierwszy ten prestiżowy wojewódzki konkurs zdobienia jaj wielkanocnych organizowany jest pod nazwą „Opolskie Kroszonki i Pisanki”. Obie bowiem te techniki (rytownicza i batikowa) zostały wpisane na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Celem konkursu jest dokumentowanie, kultywowanie i upowszechnianie plastyki obrzędowej związanej z okresem Świąt Wielkanocnych. Czytaj więcej
Charlotta Malig (1789-1845) – akuszerka i podpalaczka
Należy do grona nietuzinkowych mieszkańców Opola. Przyznała się do 35 podpaleń. Była kobietą niezwykłą, której czyny budziły grozę i były przedmiotem wielu plotek, opowiadań i analiz psychologicznych. Jej historię opisał Franc Idzikowski w wydanej w 1863 r. monografii Opola. Była na tyle popularna, że o jej historii dowiadujemy się również z dokumentu odkrytego podczas renowacji wieży kościoła św. Sebastiana w Opolu w 1932 roku, a także z materiałów znajdujących się w Archiwum Państwowym w Opolu. Czytaj więcej
Opolskie Dziouchy ruszyły na podbój Polski
W lutowym numerze tygodnika „Życie na Gorąco” (Nr 5, 3 lutego 2022 r.) można przeczytać artykuł pt. „Opolskie kwiaty zawsze modne” promujący działalność „Opolskich Dziouch”, a także twórczynię tej marki – dr Sandrę Murzicz. Opowieść o wzorze opolskim, o nowoczesnych gadżetach promujących Opolszczyznę, a także o promocji dziedzictwa niematerialnego, które coraz bardziej staje się znakiem rozpoznawczym tego niezwykłego regionu jakim jest Śląsk Opolski. Czytaj więcej
Maria Kania (1908-1991) – pielęgniarka, działaczka Związku Polaków w Niemczech
Polskość wyniosła z domu – była córką powstańca śląskiego Pawła Barczyka. Angażowała się w działalność społeczną w Popielowie. Była przewodniczącą Koła Związku Młodzieży Polsko-Katolickiej w rodzinnej wsi. Czytaj więcej
124. rocznica urodzin bł. o. Alojzego Ligudy (1898-1942) – męczennika za wiarę i ojczyznę
Był polskim duchownym, błogosławionym Kościoła katolickiego, męczennikiem za wiarę i ojczyznę. Chciał zostać misjonarzem, chciał nawracać i głosić ludziom Jezusa Chrystusa. Bóg jednak miał co do Niego inne plany. Przyszło mu dać świadectwo wiary, lojalności i miłości do Ojczyzny. Czytaj więcej
Szaleństwa kobiet, czyli babski comber
Jak karnawał, to oczywiście szaleństwa kobiet, czyli babski comber. W sobotę 26 lutego br. Gminny Ośrodek Kultury w Dobrzeniu Wielkim organizuje I Wojewódzki Babski Comber. Fundacja Opolskie Dziouchy, w połowie lutego 2022 r. organizuje babski comber, podczas którego m.in. planowane jest powołanie do życia Towarzystwa Combrowego, które będzie stać na straży tego wyjątkowego zwyczaju wpisanego w 2020 r. na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego, a także pełnić funkcję organizacji koordynującej wszelkie działania zmierzające do jego ochrony, centrum kontaktowego różnych grup depozytariuszy oraz ośrodka zbierającego relacje, zdjęcia, konkursy itp. na potrzeby mającego w przyszłości powstać archiwum społecznego. Czytaj więcej
Odszedł Krzysztof Spychała (1952-2021) – wybitny archeolog, konserwator zabytków i popularyzator wiedzy o dziedzictwie archeologicznym, honorowy dawca krwi
Przez 45 lat stał na straży dziedzictwa archeologicznego w województwie opolskim. Pracował w instytucjach zajmujących się ochroną dziedzictwa kulturowego. Był działaczem „Solidarności”, wybitnym znawcą województwa opolskiego pod względem archeologicznym, topograficzno-przyrodniczym i geograficzno-historycznym, a także popularyzatorem wiedzy o archeologii regionu. Do ostatnich dni pracował nad książką – przewodnikiem pt. Szlakiem średniowiecznych grodzisk wzdłuż dolnego biegu Nysy Kłodzkiej, wydanym przez Narodowy Instytut Dziedzictwa. Czytaj więcej
Sławomir Mielnik – fotograf niebanalny
Rocznik 1980, Opolanin. Człowiek szczęśliwy, bo praca jest jego pasją. Jak sam twierdzi, nie mógłby w życiu robić nic innego. Ciągle szuka nowych tematów, wyzwań. Jest przy tym konserwatystą – nie interesuje go podkręcanie zdjęć filtrami. W fotografii nie idzie na skróty – szuka głębi przekazu, prawdy. Jest niebanalny. Czytaj więcej
Franciszka Koraszewska z Czoków (1868-1947) – wulkan energii, tytan pracy, filar „Gazety Opolskiej”
Fot. B. Gajdzik
Franciszka Koraszewska jest jedną z tych kobiet, które zasługują na swój pomnik w Opolu. Była odważna, pomysłowa i piekielnie pracowita. Obdarzona niezwykłą energią, silnym charakterem i odpornością na niedogodności materialne. Prowadziła walkę o „duszę ludu polskiego” na historycznym Górnym Śląsku i w niemieckim Opolu. Urzędnicy pruscy mówili o niej: „Die soll ja noch schlimmer als ihr Man sein” (Rzekomo jest ona jeszcze gorsza niż jej mąż). Dziś mija 74. rocznica śmierci tej wyjątkowej kobiety. Czytaj więcej
Sztuka dla Mugoli?*
W sztuce sakralnej ostatnich lat spotykamy się coraz częściej z niepokojącym odejściem od tradycyjnych przedstawień ikonograficznych. Współcześni twórcy nie korzystają z bogatego instrumentarium tradycji sztuki chrześcijańskiej, dzięki któremu kościoły i umieszczone w nich obrazy, freski i rzeźby były dawniej przesycone alegoriami i symbolami, których znaczenie było powszechnie znane i odczytywane. Powstają za to dziwne dzieła pełne niezrozumiałych znaków i symboli – dość wymienić Beskidzką Drogę Krzyżową, rzeźby Igora Mitoraja w warszawskich kościołach, czy niepokojącą statuę Matki Boskiej w Kaplicy Wieczystej Adoracji w sanktuarium w Niepokalanowie. Takich miejsc jest wiele. Chciałabym przedstawić przykład z mojego miasta. Czytaj więcej