Była pierwszą Polką odznaczoną krzyżem Virtuti Militari. Była również pierwszą kobietą w wojsku polskim, która dostała awans do stopnia sierżanta. Była strzelcem, żołnierzem Armii Księstwa Warszawskiego, uczestniczką wojen napoleońskich. Walczyła w 17 bitwach i oblężeniach. O Polskę walczyła w męskim przebraniu, ukrywając swą płeć. Czytaj więcej
Archiwum Tagu: kobieta
Róża Willim z Rozmierzy – tradycja to jej drugie imię
Pani Róża kocha róże i inne kwiaty, bo jak twierdzi „imię zobowiązuje ją do tej kwietnej miłości”. Potrafi wyrecytować wszystkie kwiaty związane z Matką Bożą. Zajmuje się zielarstwem i ziołolecznictwem, które wyniosła z rodzinnego domu. Jest sołtysem podstrzeleckiej Rozmierzy, w której przyszła na świat 20 sierpnia 1951 r. w rodzinie państwa Mrozów. Od urodzenia związana jest ze swoją miejscowością i lokalnymi tradycjami. Czytaj więcej
755. rocznica kanonizacji św. Jadwigi – patronki Śląska, orędowniczki pojednania
Św. Jan Paweł II podczas swojej drugiej pielgrzymki do Polski w 1983 r. powiedział we Wrocławiu: – „W dziejach Polski i w dziejach Europy stoi święta Jadwiga Śląska jakby postać graniczna, która łączy ze sobą dwa narody: naród niemiecki i naród polski. Łączy na przestrzeni wielu wieków historii, która była trudna i bolesna. Święta Jadwiga wśród wszystkich dziejowych doświadczeń, pozostaje przez siedem już stuleci orędowniczką wzajemnego zrozumienia i pojednania…”.
755 lat temu, 26 marca 1267 r. papież Klemens IV wyniósł na ołtarze Jadwigę Śląską (1174-1243), bogobojną żonę księcia wrocławskiego Henryka I Brodatego. Kanonizacja odbyła się w kościele dominikanów w Viterbo, a żywy kult św. Jadwigi sprawił, że czczono ją jako patronkę Śląska i Polski, a także małżeństw i rodzin. Czytaj więcej
Janina Łada – Walicka (1885-1935) – ułanka, działaczka narodowa we Lwowie
Wzięła udział w wojnie polsko-ukraińskiej o granice i w 1918 r. bohatersko walczyła o Lwów. W wojnie polsko-bolszewickiej 1920 r. walczyła jako ułanka w II Ochotniczym Szwadronie Śmierci z III dywizjonu jazdy Małopolskich Oddziałów Armii Ochotniczej. Brała udział w bitwie pod Chodaczkowem, po której, za męstwo i odwagę, dostała awans do stopnia kaprala. Czytaj więcej
Charlotta Malig (1789-1845) – akuszerka i podpalaczka
Należy do grona nietuzinkowych mieszkańców Opola. Przyznała się do 35 podpaleń. Była kobietą niezwykłą, której czyny budziły grozę i były przedmiotem wielu plotek, opowiadań i analiz psychologicznych. Jej historię opisał Franc Idzikowski w wydanej w 1863 r. monografii Opola. Była na tyle popularna, że o jej historii dowiadujemy się również z dokumentu odkrytego podczas renowacji wieży kościoła św. Sebastiana w Opolu w 1932 roku, a także z materiałów znajdujących się w Archiwum Państwowym w Opolu. Czytaj więcej
Gabriela Puzik – dobry duch Kadłuba
Jest sołtysem wsi, inicjatorką „Muzeum bez murów” i wielu projektów łączących pokolenia w Kadłubie. Prywatnie jest ciepłą, serdeczną, pełną energii i pomysłów kobietą, która zawsze bierze sprawy w swoje ręce. Potrafi też zmobilizować innych do działania – „kluczowa jest rozmowa” – tak twierdzi i powtarza powiedzenie swojego dziadka – wieloletniego sołtysa Boryczy, że: „sołtys dużo może, jak wieś pomoże”. Jest kobietą XXI wieku, dobrym duchem Kadłuba. Czytaj więcej
Maria Kania (1908-1991) – pielęgniarka, działaczka Związku Polaków w Niemczech
Polskość wyniosła z domu – była córką powstańca śląskiego Pawła Barczyka. Angażowała się w działalność społeczną w Popielowie. Była przewodniczącą Koła Związku Młodzieży Polsko-Katolickiej w rodzinnej wsi. Czytaj więcej
Elżbieta Łokietkówna (1305-1380). Najbardziej wpływowa kobieta w dziejach Węgier
Była córką króla Polski Władysława Łokietka i siostrą króla Kazimierza Wielkiego. Gdy miała 15 lat, 6 lipca 1320 r., została królową Węgier, a wkrótce matką następcy tronu – Ludwika Węgierskiego. Na początku rządów była świadkiem zamachu na życie męża. Rozwścieczony możnowładca Felicjan Zach wpadł do królewskiej jadalni i zaatakował mieczem jedzącą obiad rodzinę królewską. Czytaj więcej
142. rocznica urodzin Marii Arct-Golczewskiej (1872-1913) – popularyzatorki przyrody
Mimo wielu trudności i przeciwieństw losu uzyskała pozwolenie na udział w zajęciach na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, gdzie była jedną z pierwszych studentek. Miała wówczas 23 lata i męża. Ukończyła studia na Wydziale Przyrodniczym UJ. Jej sukces ośmielił inne wybitne umysły kobiece, które chciały zgłębiać naukę. Była idolką – wzorem do naśladowania dla wielu kobiet, które poszły jej śladem. Przede wszystkim Maria Arct-Golczewska zajęła się popularyzacją przyrody i botaniki. Pisała cieszące się uznaniem czytelników podręczniki, atlasy, pogadanki i poradniki przyrodnicze. Całe swoje krótkie życie poświęciła popularyzacji przyrody. Czytaj więcej
Malarstwo Hanny Rudzkiej- Cybisowej
Malowała bo musiała. Długo malowała swoje obrazy. To był proces, dialog wewnętrzny, a jeśli się przedłużał i stawał się męczący, przerywała pracę i stawiała obraz pod ścianą, gdzie czekał na moment, kiedy znowu po niego sięgnie. Była jedną z najważniejszych przedstawicielek koloryzmu i pierwszą kobietą na stanowisku profesorskim w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Czytaj więcej
Helena Wojtasik z Tułowic – 30 lat twórczości ludowej
Fot. M. Przygoda
Jest uznaną pisankarką opolską. Często można ją spotkać w stroju ludowym, który zakłada również na formalne uroczystości. W mgnieniu oka jej zręczne palce tworzą efektowne wzory huculskie lub wołyńskie. Pani Helena pisze pisanki woskiem przy użyciu kiski, następnie barwi jaja w barwnikach spożywczych. Dzięki jej zaangażowaniu pisanie pisanek techniką batikową na Śląsku Opolskim zostało w 2020 r. wpisane na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Teraz twórczyni ludowa walczy o rozszerzenie formuły nazewnictwa wojewódzkiego konkursu kroszonkarskiego o pisanki. Czytaj więcej
Petronela Golasiowa z Michalskich (1851-1935) – patriotka zwana „królową polską”
Była działaczką i aktywistką polskiego ruchu kobiet, z dumą nosiła śląski strój regionalny. Przeżyła dwóch mężów i pochowała 16 swoich dzieci. Była dzielną kobietą! Publicznie występowała przeciwko pruskiej ustawie kagańcowej i zbierała od Ślązaków tzw. podatek narodowy. Była odważna i waleczna. Czytaj więcej
Teresa Sobota z Olszowej – 40 lat twórczości ludowej
W tym roku świętowała 40-lecie udokumentowanej twórczości ludowej. Jest znaną opolską kroszonkarką a swoje dzieła tworzy głównie techniką rytowniczą, choć jej specjalnością jest również trawienie kwasem. Kroszonki tworzy przez cały rok. W swoim domu stworzyła izbę regionalną, w której większość zgromadzonych w niej rzeczy to pamiątki rodzinne. Teresa Sobota z Olszowej jest niezwykłą osobą, pełną energii i z ogromnym bagażem cierpliwości oraz życzliwości, który w tej pasji jest mocnym fundamentem. Czytaj więcej
Emilia Plater (1806-1831) – polska Joanna d’Arc
jest patronką wielu szkół w Polsce. Kobietą – symbolem. Emila Plater urodziła się 13 listopada 1806 roku w Wilnie. Była polską szlachcianką, bohaterką, która stała się symbolem powstania listopadowego. Kochała Polskę, polską literaturę i historię. Dużo czytała, pisała wiersze, śpiewała, jeździła konno i polowała. Z pobudek patriotycznych odrzuciła oświadczyny rosyjskiego inżyniera. Gdy w 1830 r. wybuchło powstanie listopadowe, bez namysłu stanęła do walki przeciwko zaborcom rosyjskim. Czytaj więcej
Olga Boznańska (1865-1940) – najwybitniejsza polska malarka
Miała oryginalną osobowość i konsekwentnie dążyła do stworzenia własnego stylu. Początkowo uczyła się malarstwa u drugorzędnych artystów w Krakowie i Monachium, gdyż jako kobieta nie miała możliwości wstępu do Akademii Sztuk Pięknych. W 1898 r. przeniosła się do Paryża, gdzie rozwinęła swój ogromny talent. Została jedną z najciekawszych kolorystów swoich czasów. Malowała przede wszystkim portrety. Jej dzieła urzekają szlachetnością kolorów. Znakomicie operowała efektem niedomówień i aluzji, co tyko dodawało charakteru i zagadkowości portretowanych osób. Czytaj więcej