W całej Polsce 1-go i 2-go listopada przez wszystkie cmentarze przechodzą nieprzeliczone rzesze ludzi, odwiedzających groby swych bliskich. W tych dniach, na grobach płoną znicze, na wszystkich składa się kwiaty. Obyczaj nakazuje zapalić światło także na grobach zapomnianych, takich których nie odwiedza już nikt bliski. Czytaj więcej
Archiwum Tagu: dziedzictwo niematerialne
Dzień świętego Michała
Święty Michał to jeden z archaniołów stojących przed obliczem Boga. Jego imię oznacza: „Któż jak Bóg” – było to pierwsze zawołanie aniołów w wielkich zmaganiach z szatanem. Kiedy Lucyfer zbuntował się przeciwko Panu Bogu i do buntu namówił część aniołów, wtedy miał wystąpić Archanioł Michał i z okrzykiem „Któż jak Bóg” wypowiedzieć wojnę szatanom. Czytaj więcej
Stanisław Wasylewski: Rezerwat polszczyzny
Ma Śląsk rolniczy, Opolski, opinię sędziwego matecznika polszczyzny, jakiegoś rezerwatu, w którym do dziś przechowuje się język prastary z epoki chrobrych czasów. Zachwytowi z tego powodu dawali wyraz wszyscy, którzy na przełomie 18 i 19 wieku zetknęli się z ludem tamtejszym. Czytaj więcej
Strój rozbarsko-bytomski w kilku odmianach zachował się do czasów obecnych
Strój rozbarsko-bytomski noszono we wschodniej, uprzemysłowionej części historycznego Górnego Śląska. Jego nazwa pochodzi od wsi Rozbark – od 1927 r. dzielnicy Bytomia. W wielu przypadkach noszeniem miejscowego stroju manifestowano przynależność do narodowości polskiej. Czytaj więcej
Dzień świętego Rocha
Dzień świętego Rocha przypadający na 16 sierpnia, był od wieków jednym z najważniejszych świąt uroczyście obchodzonych przez rolniczą ludność Śląska Opolskiego. W tym dniu rolnicy powstrzymywali się od pracy w polu. Tradycyjnie organizowano pielgrzymki do kościołów i kaplic pod wezwaniem tego świętego Czytaj więcej
Matki Boskiej Zielnej
Święto kościelne Wniebowzięcia NMP przypadające na dzień 15 sierpnia, zwane jest w tradycji ludowej dniem Matki Boskiej Zielnej. W tym dniu od wieków mieszkańcy Śląska święcili w kościołach zioła, kwiaty, zboża i warzywa. Czynili tak na pamiątkę cudu jaki się wydarzył po śmierci Matki Jezusa Chrystusa. Czytaj więcej
Poznaj tajemnice codzienności mieszkańców województwa śląskiego
Tegoroczna edycja wrześniowego święta zabytków będzie w województwie śląskim wyjątkowa – 40 Organizatorów przygotowało kilkadziesiąt wydarzeń kulturalno-edukacyjnych w 28 miejscowościach. Zgodnie z hasłem przewodnim tegorocznej edycji EDD poznamy tajemnice codzienności Czytaj więcej
Tajemnice codzienności mieszkańców Śląska Opolskiego
W dwa wrześniowe weekendy (8-9 i 15-16) warto sobie zarezerwować czas, aby wziąć udział w 20., jubileuszowej, edycji Europejskich Dni Dziedzictwa. W województwie opolskim 24 Organizatorów przygotowało 50 imprez i wydarzeń kulturalnych, które odbędą się w 17 miejscowościach. Czytaj więcej
Tradycja święta plonów sięga czasów słowiańskich
Dożynki to święto wykonanej pracy, święto plonów rolniczych nazywane także na Górnym Śląsku żniwnem, żniwówką, żniwniokiem lub potrzęsnem (Beskid Śląski). Święto to ma wielowiekową tradycję sięgającą czasów słowiańskich. Czytaj więcej
Świętojańskie sobótki
24 czerwca obchodzimy dzień św. Jana na który to przypada letnie zrównanie dnia z nocą. Dzień ten, a zwłaszcza jego wigilia 23 czerwca zajmowały szczególne miejsce w cyklu dorocznych obrzędów słowiańskich. Wielowiekowe świadectwa i współczesne relikty dowodzą, iż mamy w tym przypadku do czynienia z pogańskimi, prastarymi obrzędami Czytaj więcej
Boże Ciało
Boże Ciało, czyli Święto Najświętszego Ciała Chrystusa mimo, iż zostało ustanowione dopiero w XIII w. należy do najpopularniejszych świąt kościelnych. Przypada na 11 dzień po niedzieli Zielonych Świąt i 60 dni po Wielkanocy i trwa oktawę, tj. przez cały tydzień. Czytaj więcej
Święty Urban – patron rolników
25 maja obchodzimy święto św. Urbana, patrona rolników oraz jak mawia lud – „patrona od gradobicia i ognia”. Postać tego świętego jest nieco mniej znana na Śląsku niż w innych regionach Polski. W tych miejscowościach śląskich, gdzie ów patron cieszył się kultem, każdego roku ofiarowano mu grubą świecę. Czytaj więcej
Majenie kapliczek – zwyczaj, który przetrwał
Początek maja, najpiękniejszego miesiąca w roku, ma również swoją ludową obrzędowość doroczną. W tym czasie bowiem istniał, sporadycznie kultywowany do dziś, zwyczaj stawiania majów (mojów, moiczków, majek), tj. drzewek sosnowych przybranych różnokolorowymi wstążkami Czytaj więcej
„Św. Marek może wszystko zniszczyć” – relikt słowiańskiego zwyczaju obchodów pól
25 kwietnia obchodzimy dzień św. Marka, apostoła i ewangelisty umęczonego ok. 68 r. Dzień ten jeszcze po 1945 r. był uroczyście obchodzony na Śląsku, zwłaszcza na Śląsku Opolskim. Istniało przekonanie, że w tym dniu nie wolno pracować w polu, gdyż wierzono, że „św. Marek może wszystko zniszczyć”. Czytaj więcej
Wielki uczony „in nostra terra, scilicet Polonia”
Około 1230 r. na Dolnym Śląsku na świat przyszedł Witelon (Witelo), twórca podstaw psychologii spostrzegania i pierwszy polski uczony znany w największych ośrodkach naukowych Europy. Był pierwszym znanym uczonym, piszącym o sobie „in nostra terra, scilicet Polonia” – „z naszej ziemi, to znaczy Polski”. Czytaj więcej