Teresa Kudyba: ocalić annogórskie aleje

Do Świętej Anny prowadzi kilka urokliwych dróg obsadzonych czereśniami, lipami, klonami, jaworami. Są one tak stare, że dziś już nie wiemy lub nie pamiętamy, kto i kiedy je posadził dla potomnych, czyli dla nas. Ale tradycje lokalne, rodzinne przekazy, pamięć i szacunek do dziedzictwa nakazują o te aleje dbać tak starannie, aby przetrwały. Niektóre drzewa wiodące pielgrzymów do Świętej Anny rosną już ponad sto lat. Aleje zostały przed wiekami tak świetnie wpisane w krajobraz wokół Góry Chełmskiej, że nie sposób się pomylić, nawet współcześnie można byłoby zrezygnować z niezbędnych młodemu pokoleniu GPS-ów. Stare drzewa doprowadzą do celu nieomylnie.  Czytaj więcej

Kwiaty Maryi: dziewanna – królowa ziół

Dziewanna jest królową – matką ziół oraz berłem królowej niebios. Kojarzy się ze słońcem, ogniem i miodem. W jej nazwie przetrwała stara wiedza o potężnej bogini Słowian – Dziewannie, czyli tej, która dawała, nagradzała, zmieniała pory roku i uzdrawiała. W roślinie drzemią też wielkie moce – potrafi leczyć, a jej nasiona zachowują zdolność do kiełkowania przez ponad sto lat. Mimo super mocy i królewskiej godności, dziewanna błyszczy żółtym blaskiem na jałowych, piaszczystych glebach przypominając ludziom, że prawdziwa wielkość pochodzi z wnętrza. Mądrość ludowa to odpowiednio zinterpretowała formułując powiedzenie „gdzie rośnie dziewanna, tam bez posagu panna”. Przez wielki dziewanna była muzą poetów i wielkich mistrzów pędzla. Jest też dziewanna najważniejszym kwiatem w bukiecie Maryi święconym 15 sierpnia w święto Matki Boskiej Zielnej. Czytaj więcej

Malowanie porcelany i kroszenie jaj to proces twórczy, który uszlachetnia

Sandra Ejsmont jest jedną z uczennic Mistrzyni Tradycji Małgorzaty Matei i pod czujnym okiem wybitnej twórczyni doskonali swoje umiejętności. Przy pani Małgorzacie nauczyła się przygotowywać i barwić kroszonki. Jej pierwsza (na zdjęciach – granatowa) wydrapana nożykiem kroszonka była dobra, a czwarta (na zdjęciach – czerwona) jest znakomita. Czytaj więcej

Kwiaty Maryi: lilia – kwiat, w którym mieszkają tajemnice

Juliusz Słowacki wierzył, że płatki lilii tworzą kielich, w którym mieszkają tajemnice, a na samym dnie znajduje się dusza. W lilii zaklęta jest wizja narodzin człowieka dla świata z łona ziemi i nocy. Lilia jest jednym z najbardziej wieloznacznych kwiatowych symboli o dużym znaczeniu kulturowym i szeroko rozpowszechnionym motywem we wszystkich dziedzinach sztuk plastycznych. W świecie antycznym była symbolem światła. Dla chrześcijan kwiat ten jest symbolem czystości i niewinność. W innych kulturach, ze względu na swój falliczny słupek i zapach kojarzona jest z płodnością i miłością cielesną. Lilia była jednym z najpopularniejszych roślin ozdobnych starożytności. Ze względu na swój kształt przypominający kielich lub berło w Biznacjum symbolizowała pomyślność i władzę monarszą. Być może właśnie dlatego władcy Francji wybrali ją na swoje godło. Czytaj więcej

Kwiaty Maryi: konwalia – talizman szczęścia ukryty w pokorze

Majowe białe kwiatki przypominające kształtem dziecięce czapeczki ułożone stopniowo na łodyżce między błyszczącymi, zielonymi liśćmi są symbolem wiosny, talizmanem szczęścia i potocznie określa się je „drabiną do nieba”. Konwalia jest polską byliną rodzimą – endemitem i często w pierwszym skojarzeniu przywołuje w pamięci obrazy starszych pań sprzedających w wiaderkach związane sznurkiem gałązki tych zachwycających kwiatów. Konwalia znana też jest w starożytnej Grecji, gdzie w jednym z mitów Apollo kazał rosnąć konwalią, które chroniły stopy jego muz. U plemion germańskich była atrybutem bogini wiosny Ostary (Eostrae) i podczas rytuałów wiosennych kwiaty konwalii wrzucano do ogniska. Słowianie używali konwalii w rytuałach miłosnych – suszony bukiecik chronił przed staropanieństwem, a intensywny zapach odpędzał złe moce i przyciągał powodzenie. Wierzono bowiem, że białe kwiatki o kształcie dzwoneczka mają ogromną moc przywoływania dobra. Czytaj więcej

Zamek w Niemodlinie jest jedną z najlepiej zachowanych rezydencji renesansowych w Polsce

W dzień Matki Boskiej Zielnej, 15 sierpnia, podczas II Opolskiego EtnoFestiwalu Zamek Książęcy w Niemodlinie będzie kulturową stolicą Śląska Opolskiego. W swoich gościnnych podwojach stanie się przestrzenią do prezentacji rękodzieła i żywego dziedzictwa kulturowego regionu. Będzie też przykładem holistycznego i włączającego podejścia do ochrony dziedzictwa kulturowego, ochrony, która zgodnie z Konwencją UNESCO, integruje wszystkie przejawy dziedzictwa: materialnego, niematerialnego i przyrodniczego. Dlatego też właśnie w niemodlińskiej rezydencji piastowskiej będziemy świętować podwójny jubileusz 20. lecia Konwencji UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego oraz 10. lecia Krajowej listy niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Śląsk Opolski ma powody do szczególnej radości, gdyż na liście krajowej znajduje się aż 15 przejawów żywego dziedzictwa z naszego regionu (najwięcej w Polsce), a na liście UNESCO zwyczaj układania dywanów kwiatowych na procesje Bożego Ciała. Opowie o tym wystawa pt. „Tradycje od pokoleń. Niematerialne dziedzictwo kulturowe w Polsce” przygotowana przez Narodowy Instytut Dziedzictwa. Czytaj więcej

Kwiaty Maryi – piwonia, czyli róża bez kolców

Piwonia to piękny kwiat obrazujący jak chaos może przybrać harmonijną formę. O piwonii mówi się: „święta róża”. „łagodna róża”, „ziele św. Jana”, „szkarłatna róża” lub „róża pozbawiona cierni”. Potocznie nazwana jest „majówką” bo kwitnie od maja do czerwca. To właśnie piwonie a nie róże na swoim obrazie „Madonna kanclerza Rolina” namalował mistrz Jan van Eyck (ok.1432 r.). Ludzie średniowiecza widzieli w tym kwiecie pozbawioną kolców różę, dlatego postrzegali piwonię jako atrybut odpowiadający Matce Bożej. Piwonie są ważnym elementem dywanów kwiatowych układanych na procesje Bożego Ciała. Czytaj więcej

Krzyż Alexandra Adamiaka już po konserwacji

Fundacja „Dla Dziedzictwa” przyłączyła się do inicjatywy „Podaruj im pamięć” zainicjowanej przez Centralne Muzeum Jeńców Wojennych i sfinansowaliśmy konserwację krzyża Alexandra Adamiaka, żołnierza armii carskiej, jeńca I wojny światowej, urodzonego zmarłego w 1889 r., a zmarłego w 1917 r. w obozie w Lamsdorf. Czytaj więcej

#EDD – weź nóż i twórz, a nuż… warsztaty kroszonkarskie u Teresy Soboty

W niedzielę, 17 września 2023 r. o godz. 13.00 zapraszamy na warsztaty kroszonkarskie w Olszowej. Twórczyni ludowa Teresa Sobota zdradzi tajniki kruchej sztuki zdobienia jaj metodą rytowniczą. Mile widziane osoby początkujące. Czytaj więcej

#EDD – warsztaty haftowania wzorów śląskich

W ramach tegorocznej edycji Europejskich Dni Dziedzictwa, których hasło przewodnie „Żywe dziedzictwo – tradycje od pokoleń” zachęca do prezentowania szeroko rozumianego dziedzictwa niematerialnego serdecznie zapraszamy 8 września o godz. 18.00 na warsztaty haftowania wzorów śląskich, które poprowadzi twórca ludowy Piotr Szafrański, stypendysta Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Czytaj więcej

Sztuka na Zamku w Niemodlinie

Podczas II Opolskiego EtnoFestiwalu na Zamku w Niemodlinie, przy udziale artystów zostaną odsłonięte unikatowe rzeźby. Wydarzenie będzie stanowić inaugurację inicjatywy parku rzeźby na terenie Zamku Niemodlin. To kolejny powód, aby przyjechać 15 sierpnia do Niemodlina, który tego dnia będzie polską stolicą dziedzictwa kulturowego! Czytaj więcej

Kwiaty Maryi – opowieść o róży

Stare przysłowie mówi: „W sierpniu każdy kwiat woła – zanieś mnie do kościoła”. I nie inaczej będzie w tym roku. W dniu 15 sierpnia, podczas II Opolskiego Etnofestiwalu znani opolscy floryści ze Szkoły Florystycznej Kwitnące Horyzonty podczas warsztatów będą przygotowywać bukiety Maryi, czyli tradycyjne wiązanki z ziół i kwiatów, które od wieków wierni święcą w niemodlińskim kościele z okazji święta Matki Boskiej Zielnej. Nie zabraknie też królowej kwiatów – róży. Wybitny jej znawca pan Rafał Bakalarz ze szkółki Rosa Lubienia (gm. Popielów) nie tylko opowie o różach, ale też je pokaże a nawet odsprzeda. Czytaj więcej

Wyplatanie koron żniwnych w Gogolinie wpisane na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego!

To już 15 element żywego dziedzictwa z województwa opolskiego ujęty na ministerialnej liście informacyjnej promującej niematerialne dziedzictwo kulturowe w Polce. Obecnie na Krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego znajdują się 83 wpisy dokumentujące żywe tradycje, zwyczaje i umiejętności przekazywane z pokolenia na pokolenie. Czytaj więcej

Nadbałtyckie Centrum Kultury na EtnoFestiwalu w Niemodlinie

Współorganizatorem najbliższej odsłony Opolskiego EtnoFestiwalu jest Nadbałtyckie Centrum Kultury w Gdańsku, które w ramach cyklicznego projektu „Remusowa kara, czyli Pomorze w podróży”, promuje kulturę Pomorza w Polsce i za granicą. NCK od kilku lat metaforycznie wypełnia swoją karę (rodzaj wózka) interesującymi dokonaniami z dziedziny sztuk wizualnych, literatury i in. i przemierza z nią świat niczym Remus, tytułowy bohater epopei kaszubskiej Aleksandra Majkowskiego „Życie i przygody Remusa”. Czytaj więcej