Praźnik, to wspomnienie o ojcowiźnie, o utraconym dziedzictwie. Rodziny Kresowian spotkały się na wspólnym nabożeństwie pod „krzyżem wołyńskim” w Skarbiszowicach

Takich symbolicznych krzyży przesiedleńców na Opolszczyźnie po 1946 r. było więcej. Stawiono je, aby symbolizowały utracony na Wołyniu dom, ojcowiznę. Większość z nich nie przetrwała w zbiorowej pamięci mieszkańców. Inaczej jest w Skarbiszowicach, gdzie od 1946 r. pielęgnowana jest tradycja organizowania nabożeństwa różańcowego pod „krzyżem wołyńskim”. „Ta pamięć jest częścią naszej tożsamości, a krzyż symbolem utraconej ojcowizny, utraconych członków rodzin, którzy stanęli do nierównej walki w obronie ojcowizny” – twierdzą uczestnicy Praźnika, którzy chcą wpisać ten zwyczaj na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Czytaj więcej →

171. rocznica urodzin Floriana Trawińskiego (1850-1906) – bohatera, który uratował Luwr

Trawiński przysłużył się polskiej emigracji w Paryżu. Był bowiem nie tylko bohaterem, który ocalił bezcenne zbiory muzealne i sekretarzem generalnym muzeów francuskich, ale także współredaktorem „Polskiego Biuletynu Literackiego, Naukowego i Artystycznego”, autorem artykułów i rozpraw z historii sztuki oraz przekładów utworów pisarzy polskich na język francuski. Za działalność naukową i literacką ostał laureatem nagrody Akademii Francuskiej. Czytaj więcej →

W sobotę, 16 października o godz. 15.00 święto Kresowian w Skarbiszowicach. To już 75. „praźnik pod krzyżem wołyńskim”

W najbliższą sobotę, mieszkańcy Skarbiszowic i okolicznych miejscowości spotkają się na corocznym nabożeństwie w miejscu, w którym w 1946 r. ich przesiedleni z Wołynia przodkowie wznieśli symboliczny krzyż. Ten krzyż w Skarbiszowicach jest symbolem utraconego dziedzictwa, ojcowizny – tego świata, który nie z własnej woli musieli pozostawić na Wołyniu. Depozytariusze chcą wpisać ten zwyczaj na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego i czynią w tym kierunku intensywne starania. Czytaj więcej →

Historia jednego zabytku: nagrobek Artura Grottgera

Artur Grottger zmarł 13 grudnia 1867 r. we francuskim uzdrowisku Amélie-les-Bains-Palalda. Nie udało mu się zwalczyć choroby płuc. Jego narzeczona Wanda Monné sprowadziła zwłoki artysty do Lwowa. Został pochowany 4 lipca 1868 r. na Cmentarzu Łyczakowskim, w miejscu, które kiedyś podczas wspólnego spaceru z narzeczoną Grottger sam sobie wybrał. Malarz spoczął – tak jak chciał – w sąsiedztwie powstańców styczniowych 1863 r. (w pobliżu Krzyża Poległych z 1863 roku). Czytaj więcej →

Pierwsze groby ze Słubic, Ośna i Rzepina trafiły do ewidencji grobów weteranów IPN

W ostatnich tygodniach do ewidencji grobów weteranów, prowadzonej przez IPN zostały wpisane pierwsze mogiły w Słubicach, Ośnie Lubuskim i Rzepinie. Liczba tego typu mogił w Cybince wzrosła zaś z dwóch do dziesięciu. O czyje pomniki dokładnie chodzi? Ustawa z dnia 22 listopada 2018 r. o grobach weteranów walk o wolność i niepodległość Polski umożliwia wnioskowanie do właściwego miejscowo oddziału Instytutu Pamięci Narodowej o wpis niektórych grobów do tzw. ewidencji grobów weteranów walk o wolność i niepodległość Polski. Czytaj więcej →

„Krzyże dla Ponboczka” na polach. To znak, że zboże ozime zostało zasiane

Rolnicy z Kalinowic, Kalinowa i Rozmierzy w gminie Strzelce Opolskie na zakończenie jesiennych zasiewów zbóż ozimych pobłogosławili swoje pola. Wysiali zbożem serca i krzyże. Ten szczególny znak ma wybłagać u Boga – stwórcy i Pana wszystkiego – urodzaj na polach. Zwyczaj zwany jest przez miejscowych rolników Krzyżami dla Ponboczka lub zbożowymi krzyżami. Czytaj więcej →

175. rocznica urodzin Maksymiliana Gierymskiego (1846-1874)

Był wybitnym polskim malarzem, przedstawicielem realizmu, najwybitniejszym przedstawicielem tzw. szkoły monachijskiej i prekursorem realizmu w malarstwie polskim drugiej poł. XIX w. Znaczną część swego dorobku malarskiego stworzył w ciągu niespełna 6 lat (1869-1874). Był mistrzem melancholii i pierwszym malarzem polskim, który umiał dostrzec piękno i poezję w codziennej prozie życia, w szarej, powszedniej rzeczywistości prowincjonalnych miasteczek, w ubogich i smutnych jesiennych krajobrazach. Czytaj więcej →

111. rocznica śmierci Marii Konopnickiej (1842-1910)

Należy do jednych z najważniejszych postaci życia kulturalnego Polski. Była polską poetką i nowelistką okresu realizmu, krytykiem literackim, publicystką, tłumaczką i feministką Używała. ps. Jan Sawa, Marko, Jan Waręż. Była odważną i niezwykłą kobietą o szerokich horyzontach. Współtworzyła świadomość narodową Polaków. Na przełomie 1907 i 1908 r. stworzyła „Rotę”, która stała się „hymnem grunwaldzkim” w 1910 r. z okazji 500. rocznicy bitwy pod Grunwaldem. Wiersz ten, do którego muzykę napisał Feliks Nowowiejski zdobył ogromną popularność – tak wielką, że uznaje się go za największą zasługę życia Konopnickiej. Kazimierz Przerwa-Tetmajer napisał: „Rotą Marii Konopnickiej zmartwychwstawa Polska dzisiejsza. Należy się jej za ten wiersz od narodu pomnik. Nie czas jednak na pomniki spiżowe. Niech zmartwychwstała Polska wniesie Marii Konopnickiej „twórczyni Roty”, pomnik przez wydawnictwo ze składek publicznych jej imienia „Książki o Polsce” dla dzieci włościańskich i robotniczych do rozdawania im darmo w milionie egzemplarzy”. Czytaj więcej →

401. rocznica śmierci hetmana Stanisława Żółkiewskiego (1547-1620)

Był wybitnym wodzem i żołnierzem. Jego dewizą był honor. Brał udział we wszystkich wojnach toczonych przez Rzeczpospolitą w drugiej połowie XVI w. i początkach XVII w. Zawsze też przedkładał dobro Polski ponad własne korzyści. Poległ w boju 7 października 1620 r. pod Mohylowem, kilka kilometrów od granicy na Dniestrze w Mołdawii podczas odwrotu spod bitwy pod Cecorą. Był pierwszym Europejczyki em, który zdobył Moskwę i jedynym, który okupował stolicę Rosji. Był polskim magnatem, hetmanem wielkim koronnym, zwycięzcą wielu kampanii przeciwko Rosji, Szwecji, Imperium Osmańskiemu i Tatarom, a także pisarzem. Pozostawił po sobie dzieło „Początek i progres wojny moskiewskiej”, spopularyzował słynne powiedzenie: „pięknie i słodko umrzeć za ojczyznę”. Jego prawnukiem był Jan III Sobieski, który 63 lata później rozbił potęgę turecką. Jak głosi legenda, kiedy małego Sobieskiego położono na kamiennej trumnie Żółkiewskiego, trumna pękła i sam hetman Żółkiewski miał powiedzieć: „Z naszych kości powstał mściciel”. Czytaj więcej →

Teledysk do utworu “Przyszli po wypłata górniki masami” na XIII Festiwalu Filmowym NNW w Gdyni

Na XIII Festiwalu Filmowym Niepokorni Niezłomni Wyklęci, który odbył się w Gdyni dniach 29 września – 2 października 2021 r., w kategorii Wideoklipy startował teledysk do utworu z płyty wydanej przez Fundację „Dla Dziedzictwa”. I choć nagrody nie uzyskał, cieszy sam fakt prezentacji utworu szerszemu gronu odbiorców. Czytaj więcej →

Wynalazek sposobu lepienia naczyń glinianych, to jeden z największych zdobyczy człowieka w pradziejach

Umiejętność lepienia naczyń glinianych była przełomowym wydarzeniem w dziejach ludzkości! Zmienił się asortyment i jakość spożywanych potraw. Pojawiła się potrzeba nadania im odpowiedniego smaku. O tym wszystkim opowiadał dr Marek Bednarek, znany archeolog, badacz wielu stanowisk archeologicznych na Śląsku podczas warsztatów archeologicznych pt. „Glina-naczynia-narodziny smaku”, które zorganizowano w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Nowej Cerekwi (gm. Kietrz), w dniu 17 września 2021 r. Czytaj więcej →

Faustyna Kowalska (1905-1938) – święta Kościoła katolickiego

Była mistyczką, stygmatyczką i wizjonerką. W historii zapisała się jako głosicielka Miłosierdzia Bożego. Należy do grona największych mistyków w historii Kościoła. Od dziecka chciała zostać zakonnicą, ale rodzice nie wyrażali na to zgody. Dopięła swego i 1 w 1925 r. wstąpiła do Zgromadzenia Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia w Warszawie. Czytaj więcej →

Historia jednego zabytku: „leżąca panna”

Nagrobek Markowskich tzw. „leżąca panna” należy do grupy najbardziej znanych pomników na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie. Przedstawia on umierającą, piękną młodą kobietę – Katarzynę Markowską, która była lwowską aktorką i żoną Ludwika Markowskiego, urzędnika, adiunkta sądowego. Czytaj więcej →