Trwała ruina w Ujeździe – spuścizna fundacyjna biskupstwa wrocławskiego

 

Ruiny zamku w Ujeździe należą dziś do najważniejszych pozostałości XIII-wiecznego zespołu obronno-rezydencjonalnego ziemi strzeleckiej. Stanowią one relikt założenia, które uważane jest za jedno z najwcześniejszych założeń obronnych na Śląsku, będąc wynikiem nadań książąt opolskich i starań biskupów wrocławskich. Usytuowany na wzgórzu, w najwyższym punkcie starego miasta, wraz z kościołem parafialnym pw. św. Andrzeja Apostoła, stanowi ścisłą dominantę w historycznym układzie urbanistycznym Ujazdu. Do dzisiaj z całego założenia zachowało się jedynie skrzydło zachodnie w formie trwałej ruiny oraz obrys skrzydeł południowego i wschodniego. Obiekt użytkowany do 1945 roku, w wyniku działań radzieckich został spalony i popadł w ruinę. Rewaloryzacja obiektu oraz terenu przylegającego, pozwoliła na przywrócenie jego funkcji i udostępnienie zwiedzającym. Czytaj więcej →

Centralne Muzeum Jeńców Wojennych poddało konserwacji 1163 artefakty jeńców wojennych odnalezione na terenie byłego Stalagu 318/VIII F (344) Lamsdorf

Jedną z najcenniejszych grup muzealiów znajdujących się w kolekcji, którą pieczołowicie buduje Centralne Muzeum Jeńców Wojennych, są artefakty pochodzące z prac archeologicznych, poszukiwawczych lub porządkowych w Miejscu Pamięci Narodowej w Łambinowicach. To materialne pozostałości funkcjonujących tu w przeszłości obozów jenieckich oraz poligonów wojskowych, ale przede wszystkim przedmioty związane z żołnierzami wielu armii, których wojenne losy sprowadziły do Lamsdorf, dzisiejszych Łambinowic. Czytaj więcej →

Tradycja robienia krzyżyków z palmy wielkanocnej ma szansę trafić na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego

Gotowy wniosek na wpis tego oryginalnego zwyczaju do Narodowego Instytutu Dziedzictwa złożyła w grudniu 2021 r. w imieniu wspólnoty depozytariuszy pani Joanna Popów-Bogdoł, dyrektor Powiatowego Centrum Kultury w Strzelcach Opolskich. W 2022 r. wniosek trafi pod obrady Rady ds. Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Czytaj więcej →

Nowy Rok

Święto obchodzone 1 stycznia ma swoją genezę w kalendarzach rzymskich. Jest to pierwszy dzień w 356 dniach roku w kalendarzu gregoriańskim, zreformowanym przez papieża Grzegorza XIII w 1582 roku. W Polsce Nowy Rok w dniu 1 stycznia jako odrębne święto obchodzi się od 1630 roku. Data tego święta w Europie przyjęła się późno (np. Grecja w 1923 r.) Czytaj więcej →

165. rocznica urodzin Wojciecha Kossaka (1856-1942)

Był przedstawicielem nurtu malarstwa o tematyce historycznej i batalistycznej, autorem wielu obrazów przedstawiających wydarzenia z okresu wojen napoleońskich i powstania listopadowego, scenki rodzajowe, portrety i …konie. Wraz z Janem Styką jest współautorem Panoramy Racławickiej. Stworzył wiele wybitnych dzieł sztuki, a także genialne dzieci: poetkę – Marię Pawlikowską-Jasnorzewską, pisarkę – Magdalenę Samozwaniec i malarza – Jerzego Kossaka. Jego wielką pasją były samochody. Czytaj więcej →

Michał Arct (1840-1916) – nestor księgarstwa polskiego

Był zasłużonym księgarzem, wydawcą polskim i propagatorem czytelnictwa. Stworzył  skarbnicę wydawnictw na potrzeby edukacji dzieci i młodzieży. Zainicjował m.in. serię słowników, których był współautorem. Pisała dla niego Maria Konopnicka, Artur Oppman. Arct drukował rocznie 3 miliony książek. Swój zawód traktował jak służbę, szczególne posłannictwo. Jego potomkowie przez cztery pokolenia byli księgarzami, ale wielkiego sukcesu Michała Arcta już nie powtórzyli. Czytaj więcej →

90. rocznica sprawy Gorgonowej i najgłośniejszego zabójstwa w II RP

W nocy z 30 na 31 grudnia 1931 r. w swoim pokoju została zabita Lusia – 17-letnia Elżbieta Zarembianka, córka lwowskiego architekta Henryka Zaremby. Za zbrodnię Sąd skazał guwernantkę Ritę Gorgonową, właśc. Emilię Margeritę Gorgon, która żyła w nieformalnym związku z Zarembą. Zabójstwo, a następnie proces poszlakowy były szeroko komentowane i uznane za najgłośniejszy proces sądowy II Rzeczypospolitej. W latach 1932-1934 sprawą żyła cała opinia publiczna. Czytaj więcej →

Odszedł Krzysztof Spychała (1952-2021) – wybitny archeolog, konserwator zabytków i popularyzator wiedzy o dziedzictwie archeologicznym, honorowy dawca krwi

Przez 45 lat stał na straży dziedzictwa archeologicznego w województwie opolskim. Pracował w instytucjach zajmujących się ochroną dziedzictwa kulturowego. Był działaczem „Solidarności”, wybitnym znawcą województwa opolskiego pod względem archeologicznym, topograficzno-przyrodniczym i geograficzno-historycznym, a także popularyzatorem wiedzy o archeologii regionu. Do ostatnich dni pracował nad książką – przewodnikiem pt. Szlakiem średniowiecznych grodzisk wzdłuż dolnego biegu Nysy Kłodzkiej, wydanym przez Narodowy Instytut Dziedzictwa. Czytaj więcej →

Elżbieta Łokietkówna (1305-1380). Najbardziej wpływowa kobieta w dziejach Węgier

Była córką króla Polski Władysława Łokietka i siostrą króla Kazimierza Wielkiego. Gdy miała 15 lat, 6 lipca 1320 r., została królową Węgier, a wkrótce matką następcy tronu – Ludwika Węgierskiego. Na początku rządów była świadkiem zamachu na życie męża. Rozwścieczony możnowładca Felicjan Zach wpadł do królewskiej jadalni i zaatakował mieczem jedzącą obiad rodzinę królewską. Czytaj więcej →

Dobry rok Huberta Ibroma, burmistrza Ujazdu

Rok 2021 r. okazał się bardzo dobrym czasem dla 30-letniego Huberta Ibroma, burmistrza gminy Ujazd, który z energią i pomysłem zmienia swoją gminę. Obok sukcesów gospodarczych, inwestycyjnych i społecznych osiągnął coś, czego nikt przed nim nie potrafił zrobić, ani w Województwie Opolskim, ani na historycznym Górnym Śląsku – wprowadził lokalną tradycję układania dywanów kwietnych na Reprezentatywną listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego prowadzoną w oparciu o Konwencję UNESCO z 2003 r. I choć nie zrobił tego samodzielnie, to już zawsze wpis dywanów kwiatowych na listę światowego dziedzictwa będzie kojarzony z Jego rządami. Tym aktem, burmistrz Ibrom nie tylko dał, wydawałoby się nieosiągalną dla Opolszczyzny możliwość promocji lokalnej tradycji w świecie, ale także stanął przed obowiązkiem jej ochrony i zachowania dla przyszłych pokoleń. Czytaj więcej →

Dawne opactwo cysterskie i kościół pw. Wniebowzięcia NMP w Rudach Wielkich

Kompleks klasztorny w Rudach powszechnie zaliczany jest do grupy najważniejszych sakralnych obiektów architektury gotyckiej oraz najcenniejszych dokonań doby baroku na obszarze historycznego Górnego Śląska. Opactwo cysterskie położone jest we wsi Rudy w gminie Kuźnia Raciborska w powiecie raciborskim, nad rzeką Rudą w otoczeniu rozległego terenu leśno-parkowego. Jego powstanie, przypadające na połowę XIII w., wiązane jest z osobą księcia Władysława Opolskiego, od imienia którego pierwotnie nazywano opactwo – „Wladislaw”. Klasztor przeznaczony został dla konwentu cystersów z Jędrzejowa, będącego bezpośrednią filią francuskiego Morimond. Czytaj więcej →

Adam Mickiewicz (1798-1855) – najwybitniejszy poeta polskiego romantyzmu

Na jego działach wychowały się pokolenia Polaków. Był polskim poetą, działaczem i publicystą politycznym. Obok Juliusza Słowackiego i Zygmunta Krasińskiego uważany jest za największego poetę polskiego romantyzmu oraz literatury polskiej w ogóle, a nawet za jednego z najwybitniejszych w Europie. Mickiewicz był również jednym z najwybitniejszych twórców dramatu romantycznego w Europie. – porównywany jest do Byrona i Goethego. W okresie pobytu w Paryżu był wykładowcą literatury słowiańskiej w Collège de France. Znany jest przede wszystkim jako autor ballad, powieści poetyckich, dramatu „Dziady” oraz epopei narodowej „Pan Tadeusz” uznawanej za ostatni wielki epos kultury szlacheckiej w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, a także za ewangelię miłości swojszczyzny i apoteozę polskiej przyrody. Czytaj więcej →