W tym roku, po raz pierwszy ten prestiżowy wojewódzki konkurs zdobienia jaj wielkanocnych organizowany jest pod nazwą „Opolskie Kroszonki i Pisanki”. Obie bowiem te techniki (rytownicza i batikowa) zostały wpisane na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Celem konkursu jest dokumentowanie, kultywowanie i upowszechnianie plastyki obrzędowej związanej z okresem Świąt Wielkanocnych. Czytaj więcej
Znamy laureatów VIII (O)polskiego Testu Wiedzy o Żołnierzach Wyklętych
W dniu 2 marca 2022 r. odbył się finał VIII Opolskiego Testu Wiedzy o Żołnierzach Wyklętych. Po oficjalnym otwarciu uczestnicy wypełniali formularz online od godz. 16 minut 22. Do testu zgłosiło się 30 uczestników. Można było zdobyć maksymalnie 30 punktów, w przypadku równej liczby punktów decydował czas wypełnienia testu. Poniżej ostateczna lista laureatów w trzech kategoriach wiekowych. Czytaj więcej
„Pamiętaj człowiecze, żeś jest proch i w proch się obrócisz” – popielec
„Zeszła noc, a miedź święta woła do popiołu od mięsa, od muzyki i hojnego stołu! Jedni idą zwiesiwszy do kościołów głowy, którym w komży ksiądz sypie popiół z temi słowy: pamiętaj to, żeś z prochu powstał i zaś w ziemie rozsypiesz się, i wrzucąć do kośnice ciemie” – pisał w XVIII w. ks. Andrzej Kitowicz w swoim dziele pt. „Z opisu obyczajów i zwyczajów za Augusta III” wydanym w Poznaniu 1885 r. Czytaj więcej
Rowerem powstańczym szlakiem
To propozycja autorstwa dr Krzysztofa Kleszcza dla amatorów rowerowych wojaży. Przewodnik „Rowerem po Śląsku Opolskim. Miejsca pamięci, powstań śląskich i plebiscytu” zawiera informacje o 66 miejscach pamięci położonych na 14 trasach rowerowych o łącznej długości 750 km. Popularyzacja miejsc pamięci powinna przyczynić się do większego zainteresowania nimi nie tylko potencjalnych turystów, lecz również gospodarzy terenu, co z kolei powinno zaowocować większą dbałością o te obiekty. Czytaj więcej
Szkubki, szkubaczki, Federschleissen czyli szkubanie pierza na Śląsku Opolskim
Nazw na określenie zwyczaju szkubania pierza kultywowanego m.in. w podstrzeleckim Kadłubie, czy we wsiach na terenie gminy Chrząstowice jest sporo. W dobie ogromnych podwyżek cen gazu i energii, a także zielonej ideologii klimatycznej wraca moda na ciepłą, naturalną pierzynę z gęsiego puchu. Nic więc dziwnego, że tradycja darcia pierza wraca do łask. Pracy jest sporo, bo na pierzynę trzeba ok. 6 kg pierza, a na poduszkę ok. 2,5 kg puchu. Czytaj więcej
„Tłuste z pięknem może iść w parze”, czyli tradycjo trwaj!
Tradycja zjadania pączków w tłusty czwartek trwa w Polsce w najlepsze i mimo mody na wszystko co eko i wege, zupełnie nie jest zagrożona. Przeciętny Polak zjada tego dnia ok. 5 tłustych, oblanych lukrem pączków. Nie stronią od nich również będące nieustannie na tzw. diecie kobiety, tłumacząc sobie, że „tłuste z pięknem może iść w parze” – jak stwierdziła jedna z twórczyń ludowych z „Opolskich Dziouch”. Jedyne co może odstraszyć od kultywowania tradycji objadania się pączkami w tłusty czwartek, to obecne wysokie ceny tych kalorycznych łakoci… Ale i na to jest rada! Można sięgnąć do babcinych zeszytów z przepisami i samemu zrobić! Czytaj więcej
Charlotta Malig (1789-1845) – akuszerka i podpalaczka
Należy do grona nietuzinkowych mieszkańców Opola. Przyznała się do 35 podpaleń. Była kobietą niezwykłą, której czyny budziły grozę i były przedmiotem wielu plotek, opowiadań i analiz psychologicznych. Jej historię opisał Franc Idzikowski w wydanej w 1863 r. monografii Opola. Była na tyle popularna, że o jej historii dowiadujemy się również z dokumentu odkrytego podczas renowacji wieży kościoła św. Sebastiana w Opolu w 1932 roku, a także z materiałów znajdujących się w Archiwum Państwowym w Opolu. Czytaj więcej
549. rocznica urodzin Mikołaja Kopernika (1473-1543)
Był najwybitniejszym polskim astronomem, autorem dzieła De revolutionibus orbium coelestium, przedstawiającego szczegółową helionistyczną wizję wszechświata, które dokonało przełomu i wywołało jedną z najważniejszych rewolucji naukowych, zwaną „przewrotem kopernikańskim”. Teoria Kopernika wpłynęła na sposób patrzenia na miejsce Ziemi i człowieka we Wszechświecie i stała się podstawą rozwoju nauk ścisłych. Kopernik był wybitnym przedstawicielem Renesansu. Zajmował się astronomią, matematyką, prawem, medycyną, strategią wojskową i astrologią. Czytaj więcej
Opolszczyzna w awangardzie dziedzictwa niematerialnego w kraju!
Zaangażowanie opolskich twórców ludowych i depozytariuszy lokalnych tradycji i zwyczajów, którzy tak licznie znaleźli się na Krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego zostało docenione w kraju. Profesor Katarzyna Smyk, Przewodnicząca Rady ds. Dziedzictwa Niematerialnego przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego w „Rozmowie dnia” w TVP3 Opole chwaliła województwo opolskie, które ma już osiem elementów dziedzictwa niematerialnego na Krajowej liście i jeden wpis na Liście reprezentatywnej niematerialnego dziedzictwa UNESCO. Wszystkie powstały przy udziale opolskiego Oddziału Terenowego Narodowego Instytutu Dziedzictwa. Czytaj więcej
1 procent podatku na Towarzystwo Przyjaciół Namysłowa i Ziemi Namysłowskiej, to dobra inwestycja!
Działają z pasją i zaangażowaniem. Od 2015 r. biorą udział w Europejskich Dniach Dziedzictwa. Podczas organizowanych w ich ramach wydarzeń (rajdy rowerowe, spacery miejskie, wykłady, wystawy) przybliżają mieszkańcom Ziemi Namysłowskiej oraz turystom namysłowskie zabytki, sylwetki wybitnych mieszkańców, a także miejsca, których już nie ma. Ponadto, od 2019 r. realizują cykl spotkań z mieszkańcami pn. „Historie Małych Ojczyzn”, podczas którego za pomocą przygotowywanych prezentacji multimedialnych przedstawiają ciekawostki na temat Namysłowa i okolicznych miejscowości: Woskowice Małe, Smogorzów, Ziemiełowice, Łączany, Pokój, Kamienna, Ligota Książęca. Wielokrotnie też podejmowali u służb konserwatorskich interwencje dotyczące stanu, w jakim znajdują się namysłowskie zabytki. Czytaj więcej
Gabriela Puzik – dobry duch Kadłuba
Jest sołtysem wsi, inicjatorką „Muzeum bez murów” i wielu projektów łączących pokolenia w Kadłubie. Prywatnie jest ciepłą, serdeczną, pełną energii i pomysłów kobietą, która zawsze bierze sprawy w swoje ręce. Potrafi też zmobilizować innych do działania – „kluczowa jest rozmowa” – tak twierdzi i powtarza powiedzenie swojego dziadka – wieloletniego sołtysa Boryczy, że: „sołtys dużo może, jak wieś pomoże”. Jest kobietą XXI wieku, dobrym duchem Kadłuba. Czytaj więcej
215. rocznica urodzin Ignacego Feliksa Dobrzyńskiego (1807-1867)
Był wybitnym polskim pianistą i kompozytorem, dyrygentem i pedagogiem. Józefa Elsnera uznał go za niepospolicie zdolnego. Dobrzyński, obok Fryderyka Chopina i Stanisława Moniuszki uznawany jest za jednego z najważniejszych kompozytorów polskich. Czytaj więcej
Zapraszamy do udziału w VIII (O)polskim Teście Wiedzy o Żołnierzach Wyklętych
Jako to z tym babskim combrem było?
Według jednej z hipotez, zwyczaj ten pochodzi z Krakowa, gdzie przekupki urządzały na Rynku zabawę z pijatyką i tańcami. Kobiety wybierały pośród siebie tzw. marszałkinię, organizowały pochód, na czele którego wleczono na powrozie bałwana słomianego (symbolizującego mężczyznę), zwanego combrem, na którego rzucały się podczas zabawy i rozrywały na kawałki. Ścigały również mężczyzn, którzy złapani musieli się wykupić datkami, a Ci przystojni – buziakami. Czytaj więcej
181. rocznica urodzin malarza Józefa Brandta (1841-1915)
Był wybitnym malarzem, najwybitniejszym przedstawicielem nurtu batalistycznego w malarstwie polskim drugiej połowy XIX wieku. Mówiono o nim, że „ku pokrzepieniu serc szerzy chwałę Polski ” – kraju, którego nie było wówczas na mapie. Wywarł ogromny wpływ nie tylko na malarstwo polskie, ale także na ówczesną literaturę, w tym m.in. na twórczość Henryka Sienkiewicza. Artysta stworzył też kolekcję dawnej broni, strojów, instrumentów muzycznych i historycznych rekwizytów, które przekazał w testamencie narodowi polskiemu. Czytaj więcej