Marzanna, chodzenie z gaikiem, Maibaum

Słowiańskie obrzędy topienia marzanny i chodzenia z gaikiem, to najstarsze zachowane słowiańskie obrzędy wiosenne, prawdziwe fenomeny w skali europejskiej. Obchodzono je między zimą i wiosną, miały przywołać ciepłe, długie i pełne pracy w polu dni. Zachowały się do dziś, choć utraciły swój pierwotny, magiczny i ludowy charakter na rzecz wesołej, najczęściej szkolnej zabawy w dniu 21 marca, czyli w pierwszym dniu wiosny. Czytaj więcej →

Janina Łada – Walicka (1885-1935) – ułanka, działaczka narodowa we Lwowie

Wzięła udział w wojnie polsko-ukraińskiej o granice i w 1918 r. bohatersko walczyła o Lwów. W wojnie polsko-bolszewickiej 1920 r. walczyła jako ułanka w II Ochotniczym Szwadronie Śmierci z III dywizjonu jazdy Małopolskich Oddziałów Armii Ochotniczej. Brała udział w bitwie pod Chodaczkowem, po której, za męstwo i odwagę,  dostała awans do stopnia kaprala. Czytaj więcej →

„Ubrał się niby na jagie gregoły” – dzień św. Grzegorza

W dniu 12 marca przypada stare święto szkolne upamiętniające śmierć św. Grzegorza (ok. 540 – 604), papieża, reformatora i doktora Kościoła katolickiego, a także patrona szkolnictwa i jako twórcy chorału gregoriańskiego – patrona chórów i muzyków. Święto to obchodzone było na Śląsku od XVI w. Jego pierwotny, katolicki charakter przybrał z czasem świecką formę i przeniknął do folkloru. Czytaj więcej →

Tułowicki Ośrodek Kultury zaprasza do udziału w konkursie „Opolska Pisanka”

O pisance pisanej techniką batiku znów będzie głośno nie tylko na Śląsku Opolskim. Wszystko za sprawą sztandarowej tułowickiej imprezy pn. „Święto Opolskiej Pisanki”. W tym roku to już XVIII edycja święta pisanki w Tułowicach, która swój wielki finał będzie miała w niedzielę 3 kwietnia 2022 r. w sali widowiskowej Tułowickiego Ośrodka Kultury przy ul. Porcelanowej 6. Inicjatorką konkursu jest Helena Wojtasik, twórczyni ludowa i dyrektor Tułowickiego Ośrodka Kultury w Tułowicach. Czytaj więcej →

Skubanie pierza na Śląsku Opolskim

Depozytariuszki zwyczaju skubania pierza na Śląsku Opolskim złożyły wniosek na wpis tej tradycji na Krajową Listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Wniosek, w imieniu pań – „skubaczek” z gminy Chrząstowice, z Żędowic, Kadłuba i podopolskich Górek – w dniu 3 marca br. podpisała pani Maria Kwiecińska z Dębskiej Kuźni (gm. Chrząstowice), którą depozytariuszki wybrały na swoją przedstawicielkę. Czytaj więcej →

Justyna Szmechta – kobieta, która kręci Górkami

Ma talent organizacyjny i ogromną chęć do działania. Potrafi współpracować z ludźmi, a oni  – ufają jej i idą za nią, choćby w ciemno. Angażuje się ochronę lokalnego dziedzictwa kulturowego, bo ma świadomość, że dziedzictwo stanowi fundament każdej społeczności i jest nie tylko własnością miejscowych wspólnot, ale potencjałem ekonomicznym i politycznym. Czytaj więcej →

XXXI Wojewódzki Konkurs Plastyki Obrzędowej „Opolskie Kroszonki i Pisanki 2022”

W tym roku, po raz pierwszy ten prestiżowy wojewódzki konkurs zdobienia jaj wielkanocnych organizowany jest pod nazwą „Opolskie Kroszonki i Pisanki”. Obie bowiem te techniki (rytownicza i batikowa) zostały wpisane na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Celem konkursu jest dokumentowanie, kultywowanie i upowszechnianie plastyki obrzędowej związanej z okresem Świąt Wielkanocnych. Czytaj więcej →

Znamy laureatów VIII (O)polskiego Testu Wiedzy o Żołnierzach Wyklętych

W dniu 2 marca 2022 r. odbył się finał VIII Opolskiego Testu Wiedzy o Żołnierzach Wyklętych. Po oficjalnym otwarciu uczestnicy wypełniali formularz online od godz. 16 minut 22. Do testu zgłosiło się 30 uczestników. Można było zdobyć maksymalnie 30 punktów, w przypadku równej liczby punktów decydował czas wypełnienia testu. Poniżej ostateczna lista laureatów w trzech kategoriach wiekowych. Czytaj więcej →

„Pamiętaj człowiecze, żeś jest proch i w proch się obrócisz” – popielec

„Zeszła noc, a miedź święta woła do popiołu od mięsa, od muzyki i hojnego stołu! Jedni idą zwiesiwszy do kościołów głowy, którym w komży ksiądz sypie popiół z temi słowy: pamiętaj to, żeś z prochu powstał i zaś w ziemie  rozsypiesz się, i wrzucąć do kośnice ciemie” – pisał w XVIII w. ks. Andrzej Kitowicz w swoim dziele pt. „Z opisu obyczajów i zwyczajów za Augusta III” wydanym w Poznaniu 1885 r. Czytaj więcej →

Rowerem powstańczym szlakiem

To propozycja autorstwa dr Krzysztofa Kleszcza dla amatorów rowerowych wojaży. Przewodnik „Rowerem po Śląsku Opolskim. Miejsca pamięci, powstań śląskich i plebiscytu” zawiera informacje o 66 miejscach pamięci położonych na 14 trasach rowerowych o łącznej długości 750 km.  Popularyzacja miejsc pamięci powinna przyczynić się do większego zainteresowania nimi nie tylko potencjalnych turystów, lecz również gospodarzy terenu, co z kolei powinno zaowocować większą dbałością o te obiekty. Czytaj więcej →

Szkubki, szkubaczki, Federschleissen czyli szkubanie pierza na Śląsku Opolskim

Nazw na określenie zwyczaju szkubania pierza kultywowanego m.in. w podstrzeleckim Kadłubie, czy we wsiach na terenie gminy Chrząstowice jest sporo. W dobie ogromnych podwyżek cen gazu i energii, a także zielonej ideologii klimatycznej wraca moda na ciepłą, naturalną pierzynę z gęsiego puchu. Nic więc dziwnego, że tradycja darcia pierza wraca do łask. Pracy jest sporo, bo na pierzynę trzeba ok. 6 kg pierza, a na poduszkę ok. 2,5 kg puchu. Czytaj więcej →

„Tłuste z pięknem może iść w parze”, czyli tradycjo trwaj!

Tradycja zjadania pączków w tłusty czwartek trwa w Polsce w najlepsze i mimo mody na wszystko co eko i wege, zupełnie nie jest zagrożona. Przeciętny Polak zjada tego dnia ok. 5 tłustych, oblanych lukrem pączków. Nie stronią od nich również będące nieustannie na tzw. diecie kobiety, tłumacząc sobie, że „tłuste z pięknem może iść w parze” – jak stwierdziła jedna z twórczyń ludowych z „Opolskich Dziouch”. Jedyne co może odstraszyć od kultywowania tradycji objadania się pączkami w tłusty czwartek, to obecne wysokie ceny tych kalorycznych łakoci… Ale i na to jest rada! Można sięgnąć do babcinych zeszytów z przepisami i samemu zrobić! Czytaj więcej →