Archiwum Kategorii: Historia

Salomea Regina Pilsztynowa (1718-1763) – pierwsza polska lekarka

Oficjalnie utrzymywała się z leczenia m.in. chorych kobiet z haremu sułtana. Była jedną z najbardziej nieprzeciętnych postaci XVIII-wiecznej Polski. Wędrowała po Europie zarabiając leczeniem chorych. Ciekawość życia była w niej nienasycona. Napisała o sobie: „Kunszt mój doktorski i okulicki umiem doskonale, a nie żądam żadnych bogactw, tylko żebym mogła mieć miejsce przy jakim dworze i spokojnie Panu Bogu służyć i swoje wyżywienie mieć, obym tylko tego nie straciła, cokolwiek mam z łaski Bożej”. Czytaj więcej →

Halina Konopacka (1900-1989) – pierwsza dama przedwojennego sportu

Lekkoatletka, dyskobolka, poetka, malarka i bohaterka wojenna. Prekursorka sportu kobiecego i sportowej mody. Osiągnęła spektakularny sukces w sporcie. Zdobyła złoty medal na pierwszych igrzyskach olimpijskich, do których dopuszczono kobiety. Była ambitna i wytrwała, zawsze nieprzeciętna. Potrafiła wykorzystać swoje atuty. Sama decydowała o sobie. Podobno marzyła o karierze filmowej zapatrzona w filmy z Polą Negri. Miała 181 cm wzrostu i talię osy. Była piękna. Czytaj więcej →

„Kupoł” – polska restauracja we Lwowie

Będąc we Lwowie koniecznie trzeba przyjść i posmakować kuchni polskiej i rodzinnej atmosfery w polskiej restauracji „Kupoł” przy ul. Czajkowskiego 37, w pobliżu Cytadeli, Filharmonii Lwowskiej i dawnego Zakładu Narodowego Ossolińskich. Restauracja znajduje się w willi należącej do Maryli Wolskiej (1873-1930), poetki okresu Młodej Polski, córki Wandy Młodnickiej z domu Monné (1850-1923), narzeczonej przedwcześnie zmarłego wybitnego polskiego malarza Artura Grottgera (1837-1867). Czytaj więcej →

Księżniczka Elżbieta (1348-1361) – najpiękniejsza z rodu Piastów

Jest kobietą zagadką. Zjawą. Do historii przeszła dzięki wielkiej, romantycznej i tragicznej miłości, która okazała się silniejsza niż śmierć. Jej tajemnicę do dziś pilne strzegą ruiny strzeleckiego zamczyska. Czytaj więcej →

Maria Szymanowska (1789-1831) – jedna z pierwszych pianistek w Europie

Była wybitną polską pianistką i kompozytorką, a także teściową wybitnego polskiego wieszcza Adama Mickiewicza. Gry na fortepianie nauczyła się w wieku 8 lat. Niezwykłej ekspresji, rozmachu i silnych uderzeń które były jej znakiem rozpoznawczym  nauczyła się sama. W Warszawie, gdzie mieszkała, jej ojciec prowadził browar, który stał się miejscem tajnych spotkań polskich patriotów i europejskich intelektualistów takich jak: Lipiński, Rode, Lessel, czy Józef Elsner, nauczyciel Fryderyka Chopina. Czytaj więcej →

Franciszka Kożdoń z domu Kempna (1891-1944). Ofiara Auschwitz-Birkenau nr 50195

Urodziła się 22 grudnia 1891 r. w Pielgrzymowicach koło Rybnika. Była aktywną działaczką ZHP, Towarzystwa Polek i Towarzystwa Śpiewaczego „Seraf”. W 1914 r. wyszła za mąż za Pawła Kożdonia (1890-1942), uczestnika trzech powstań śląskich, działacza plebiscytowego i wybitnego działacza społecznego, który był m.in. współzałożycielem Towarzystwa Śpiewaczego „Seraf” w Rybniku i organizatorem Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Chwałowicach oraz Towarzystwa Czytelni Ludowych. Czytaj więcej →

Bona Sforza (1494-1557) – jedna z najciekawszych i najbardziej znienawidzonych władczyń Polski

Bona Sforza d’Aragona była kobietą wyjątkową, królową Polski w latach 1518-1557, żoną Zygmunta Starego, wielką księżną litewską, księżną Rusi, Prus i Mazowsza, księżną Bari i Rosano, spadkobierczynią pretensji do Królestwa Jerozolimy. Dzięki niej na polskie stoły trafiło wiele nieznanych wcześniej warzyw, tzw. włoszczyzna: pomidory, kalafior, karczochy, fasola szparagowa, brokuły, kapusta, marchew, sałata czy szpinak. Również dzięki niej w Polsce pojawiły się makarony włoskie i przyprawy korzenne, które królowa uwielbiała. Wraz z przybyciem Bony wzrosło też spożycie wina, które stopniowo wypierało miody pitne. Była osobą gospodarną, oszczędną, a jednocześnie potrafiącą wywierać wpływ na ludzi. Wykazywała przy tym ambicję we wszystkich swoich działaniach za co w dziejach Polski zapisała się jako przysłowiowy „czarny charakter”. Czytaj więcej →

Anna Świdnicka (1339-1362) – jedyna księżniczka piastowska, która została cesarzową

O pięknej świdniczance przypomina kilkanaście średniowiecznych malowideł i rzeźb. Słynny poeta włoskiego renesansu Francesco Petrarka pisał do niej w liście: „Jesteś kobietą, która poprzez swą wiarę i mądrość zasłużyła na niepodzielną i trwałą miłość, jak żadna kobieta przed Tobą”. Anna Świdnicka była jedynym dzieckiem księcia świdnickiego Henryka, syna Bernarda świdnickiego i Kunegundy Łokietkówny. Była piękna, mądra i pobożna. Przez dziesięć lat wychowywała się na zaprzyjaźnionym z Piastami dworze węgierskim, pod okiem Elżbiety Łokietkówny. Czytaj więcej →

Apolonia Fojcik (1903-1998. Pseudonim Teresa Odrzańska

Hen znad Odry biją dzwony,

Polskiej pieśni płyną tony,

Z ziemi Piastów w polski kraj:

Grajże, polska pieśni, graj!

 

Była poetką ludową i działaczką narodową. Jej patriotyczne wiersze były bardzo popularne na Śląsku Opolskim w okresie międzywojennym. Czytaj więcej →