W dzień Matki Boskiej Zielnej, 15 sierpnia, podczas II Opolskiego EtnoFestiwalu Zamek Książęcy w Niemodlinie będzie kulturową stolicą Śląska Opolskiego. W swoich gościnnych podwojach stanie się przestrzenią do prezentacji rękodzieła i żywego dziedzictwa kulturowego regionu. Będzie też przykładem holistycznego i włączającego podejścia do ochrony dziedzictwa kulturowego, ochrony, która zgodnie z Konwencją UNESCO, integruje wszystkie przejawy dziedzictwa: materialnego, niematerialnego i przyrodniczego. Dlatego też właśnie w niemodlińskiej rezydencji piastowskiej będziemy świętować podwójny jubileusz 20. lecia Konwencji UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego oraz 10. lecia Krajowej listy niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Śląsk Opolski ma powody do szczególnej radości, gdyż na liście krajowej znajduje się aż 15 przejawów żywego dziedzictwa z naszego regionu (najwięcej w Polsce), a na liście UNESCO zwyczaj układania dywanów kwiatowych na procesje Bożego Ciała. Opowie o tym wystawa pt. „Tradycje od pokoleń. Niematerialne dziedzictwo kulturowe w Polsce” przygotowana przez Narodowy Instytut Dziedzictwa. Czytaj więcej
Archiwum Kategorii: Archeologia
Połączyło ich leśne dziedzictwo. Rajd rowerowy w Nadleśnictwie Tułowice
Mimo zapowiadanego deszczu, pogoda dopisała, a Ci co zaryzykowali i postanowili jednak wziąć udział w rajdzie nie mogli narzekać. Łatwa, przyjemna i dobrze oznaczona trasa leśnym traktem oraz kilka przystanków z dużą dawką wiedzy historycznej, przyrodniczej i archeologicznej, to w skrócie atrakcje jakie przygotowali organizatorzy leśnej wyprawy: Nadleśnictwo Tułowice, Tułowicki Ośrodek Kultury oraz Fundacja na rzecz Zamku Książęcego Niemodlin 1313. Czytaj więcej
Leśne dziedzictwo. Rajd rowerowy szlakiem grodzisk w Nadleśnictwie Tułowice
W sobotę, 10 września 2022 r., w ramach 30. jubileuszowej edycji Europejskich Dni Dziedzictwa zachęcamy do udziału w rajdzie rowerowym szlakiem grodzisk w Nadleśnictwie Tułowice. Czytaj więcej
Zostań archeologiem – wolontariuszem
Marzyliście o poszukiwaniu artefaktów w ziemi? Chcieliście być jak Indiana Jones? Teraz jest okazja, aby spełnić marzenia lub po prostu dobrze spędzić czas z rodziną lub przyjaciółmi na stanowisku archeologicznym. Okazję tę daje Państwu Centralne Muzeum Jeńców Wojennych, które rozpoczyna nabór archeologów – wolontariuszy w ramach realizacji projektu pt. „Nauka dla społeczeństwa, społeczeństwo dla nauki w Miejscu Pamięci Narodowej w Łambinowicach”. Czytaj więcej
Centralne Muzeum Jeńców Wojennych poddało konserwacji 1163 artefakty jeńców wojennych odnalezione na terenie byłego Stalagu 318/VIII F (344) Lamsdorf
Jedną z najcenniejszych grup muzealiów znajdujących się w kolekcji, którą pieczołowicie buduje Centralne Muzeum Jeńców Wojennych, są artefakty pochodzące z prac archeologicznych, poszukiwawczych lub porządkowych w Miejscu Pamięci Narodowej w Łambinowicach. To materialne pozostałości funkcjonujących tu w przeszłości obozów jenieckich oraz poligonów wojskowych, ale przede wszystkim przedmioty związane z żołnierzami wielu armii, których wojenne losy sprowadziły do Lamsdorf, dzisiejszych Łambinowic. Czytaj więcej
Odszedł Krzysztof Spychała (1952-2021) – wybitny archeolog, konserwator zabytków i popularyzator wiedzy o dziedzictwie archeologicznym, honorowy dawca krwi
Przez 45 lat stał na straży dziedzictwa archeologicznego w województwie opolskim. Pracował w instytucjach zajmujących się ochroną dziedzictwa kulturowego. Był działaczem „Solidarności”, wybitnym znawcą województwa opolskiego pod względem archeologicznym, topograficzno-przyrodniczym i geograficzno-historycznym, a także popularyzatorem wiedzy o archeologii regionu. Do ostatnich dni pracował nad książką – przewodnikiem pt. Szlakiem średniowiecznych grodzisk wzdłuż dolnego biegu Nysy Kłodzkiej, wydanym przez Narodowy Instytut Dziedzictwa. Czytaj więcej
Wynalazek sposobu lepienia naczyń glinianych, to jeden z największych zdobyczy człowieka w pradziejach
Umiejętność lepienia naczyń glinianych była przełomowym wydarzeniem w dziejach ludzkości! Zmienił się asortyment i jakość spożywanych potraw. Pojawiła się potrzeba nadania im odpowiedniego smaku. O tym wszystkim opowiadał dr Marek Bednarek, znany archeolog, badacz wielu stanowisk archeologicznych na Śląsku podczas warsztatów archeologicznych pt. „Glina-naczynia-narodziny smaku”, które zorganizowano w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Nowej Cerekwi (gm. Kietrz), w dniu 17 września 2021 r. Czytaj więcej
Glina – naczynia – narodziny smaków
W piątek, 17 września br. o godz. 10.00 zapraszamy na archeologiczne zajęcia edukacyjne dla młodzieży w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Nowej Cerekwi (gmina Kietrz). Tego samego dnia od godziny 16.00 zapraszamy również rodziców i mieszkańców Nowej Cerekwi na warsztaty archeologiczne, które poprowadzi archeolog dr Marek Bednarek.
Umiejętność lepienia naczyń glinianych była przełomowym wydarzeniem w dziejach ludzkości! Zmienił się asortyment i jakość spożywanych potraw. Pojawiła się potrzeba nadania im odpowiedniego smaku. O tym wszystkim będzie opowiadał dr Marek Bednarek, znany archeolog, badacz wielu stanowisk archeologicznych na Śląsku, współpracujący m.in. z Fundacją „Dla Dziedzictwa”. Czytaj więcej
Archeologiczne dziedzictwo w lasach
Archeologia i las to symbioza. Najczęściej las postrzegany jest przez ludzi jako twór natury, który istnieje od wieków. Sam rośnie, niszczeje, potem odradza się. Ale to właśnie w przestrzeni leśnej od najdawniejszych czasów trwa twórcze współdziałania przyrody i człowieka. Jest w tej przestrzeni, zakreślonej z jednej strony czasem, a z drugiej strony obszarem drzew, stan niszczenia i pożogi, ale jest też stan tworzenia. Las, jak żadne inne dzieło natury, zachował dla współczesnych ludzi obiekty wytworzone przez ich dziadów i pradziadów. Dlatego właśnie las należy traktować jako swoisty twór przyrody chroniący, przechowujący i utrwalający dla nas ślady pobytu i działania naszych przodków. Czytaj więcej
Pytań nie było końca. Archeologia na żywo, na wyciągniecie ręki…
Stereotypowo archeologia kojarzyła się dzieciom z Egiptem, zamkami i Indiana Jonsem. Były też pytania o dinozaury… Archeolog dr Marek Bednarek przywiózł ze sobą i wystawił na stole jakieś „dziwne”, stare przedmioty, z których dzieci potrafiły rozpoznać jedynie całe „garnki”. Ale były też ”kamienie”. Zabraliśmy dzieci w daleką podróż w przeszłość, do czasów kiedy rozwój kultury praludzi zaczął się od wykorzystania przedmiotów wykonanych z… kamienia. Pięściaków, siekierek, toporków…..
Celtycki świat na Śląsku
Archeolog dr Marek Bednarek w rozmowie z „Gościem Niedzielnym” opowiedział o świecie Celtów na Śląsku. Wywiad ukazał się w 19 numerze „Gościa Niedzielnego” z 16 maja 2021 r. Współpracujący z Fundacją „Dla Dziedzictwa” celtolog, odkrywca setek stanowisk archeologicznych opowiedział o Celtach, którzy prawie 300 lat żyli w naszym regionie. Największą jak dotąd znaną osadą na Górnym Śląsku Celtowie założyli nad Skalnym Stawem na wzniesieniu koło Nowej Cerekwi. Celtolog twierdzi, że Celtowie przybyli na Śląsk na początku IV w. p.n.e. Zdaniem badacza, Śląsk nie był ich przypadkowym wyborem. Znaleźli tu to, czego szukali – korzystne warunki do życia, do rozwoju rolnictwa i hodowli zwierząt. Czytaj więcej
Pisanka z Ostrówka
Wielkim skarbem i kopalnią wiedzy z rożnych dziedzin nauki jest wczesnośredniowieczny gród na Ostrówku pochodzący prawdopodobnie z 2 połowy X wieku. Osada szybko uzyskała miejski charakter w skutek skupienia się w niej znacznej liczny rzemieślników i handlarzy (W. Hołubowicz, Opole w wiekach X-XII, Katowice 1956, str. 9). W takiej formie przetrwała do początków XIII wieku i potem na skutek lokacji miasta na Opola zniknęła pod warstwami ziemi. Odkryto ją w latach 1930-1933. To co odkryli niemieccy badacze nie pasowało do ówczesnej ideologii niemieckiego Oppeln, więc prawdziwe badania naukowe rozpoczęto dopiero od 1948 r. i z przerwami kontynuowano aż do 1997 r. Z przeprowadzonych w latach 50. XX w. badań archeologicznych jasno wynika, że budownictwo wczesnośredniowiecznego Opola było podobne do drewnianego budownictwa występującego na terenie Polski Piastowskiej, Rusi Kijowskiej i innych państw słowiańskich. Bez wątpienia było słowiańskie, było dziełem miejscowych rękodzielników. (W. Hołubowicz, Opole w wiekach X-XII, Katowice 1956, str. 108). Czytaj więcej
Asterix i Obelix – pobratymcy Celtów na Śląsku
Pod koniec VI w. p.n.e. na pograniczu francusko-szwajcarsko-niemieckim pojawiła się nowa kultura, którą od stanowiska La Tène położnym nad jeziorem Neuchâtel w Szwajcarii nazwano kulturą lateńską. Jest to pierwsza kultura w „barbarzyńskiej” Europie , którą dzięki źródłom antycznym możemy powiązać z konkretnym etnosem. Byli nim Celtowie zwani też Galami. W bardzo krótkim czasie lud ten i jego kultura opanowują ogromne połacie Europy, od dzisiejszej Hiszpanii po Ukrainę i od północnej Italii po Wyspy Brytyjskie. Apogeum ich ekspansji przypada na początek IV w. p.n.e. Czytaj więcej
Osadnictwo celtyckie na Górnym Śląsku – publikacja Narodowego Instytutu Dziedzictwa
Opracowanie pt. Osadnictwo celtyckie na Górnym Śląsku, autorstwa Marka Bednarka i Krzysztofa Spychały, jest rezultatem ich ponad 30. letnich poszukiwań powierzchniowych w południowej części Opolszczyzny, w tym wielokrotnych prospekcji Płaskowyżu Głubczyckiego, archeologicznych badań wykopaliskowych na wytypowanych stanowiskach oraz kwerendy archiwów i literatury. Czytaj więcej
Z ciekawością wysłuchali wykładu o dziejach tajemniczej ludności celtyckiej na Płaskowyżu Głubczyckim
W dniach 13 i 14 września 2019 r. dr Marek Bednarek archeolog związany z Uniwersytetem Wrocławskim, wygłosił dwa niezwykle ciekawe wykłady pt. „Archeologia w okresie lateńskim na Wysoczyźnie Głubczyckiej”. Organizatorami tych prelekcji byli: Stowarzyszenie Krótkofalowców Pogórza Opawskiego w Głubczycach Czytaj więcej