Jej ideałem była Maria Skłodowska-Curie. Chciała być taka jak ona. Udało się. Została nawet uczennicą swojej idolki w laboratorium Skłodowskiej-Curie w Paryżu. Mimo oporu otoczenia, wybiła się i w 1934 r. została pierwszą i jedyną kobietą – profesorem Politechniki Lwowskiej. Nazywaną ją „Jedynaczką”. Była piękną postacią polskiej nauki.

Profesor Dorabialska przyszła na świat 14 października 1897 r. w Sosnowu, w rodzinie urzędnika pocztowego i córki powstańca styczniowego. Wychowała się w podwarszawskim Wołominie, gdzie rodzina się wkrótce przeniosła. Chemię pokochała na lekcjach Kazimierza Sławińskiego. Studiowała w Towarzystwie  Kursów Naukowych, gdzie chemię nieorganiczną wykładał prof. Józef Boguski, brat cioteczny Marii Skłodowskiej-Curie. Zapisała się też do Towarzystwa Instytutu Radowego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie. W latach 1918-1934 pracowała na Politechnice Warszawskiej (od 1929 jako docent). W latach 1925/26 i  1929/30 prowadziła badania w laboratorium Curie w Paryżu pod okiem samej Skłodowskiej-Curie. Po powrocie do kraju rozwinęła badania w kierunku energetyki przemian jądrowych. W 1934 r. była jedyną w Polsce kobietą z tytułem docenta politechniki i – mimo sprzeciwu wielu profesorów – została przyjęta do Katedry Chemii Fizycznej na Politechnice we Lwowie. O jej karierze naukowej zdecydował sam Marszałek Józef Piłsudski – nie przeszkadzało mu nawet to, że podpisała protest brzeski. Stwierdził, że „ma baba charakter, niech się pokaże”.

Dorabialska szczęśliwie uniknęła tragicznego losu lwowskich profesorów zamordowanych przez Niemców. W maju 1940 – w ramach umowy przesiedleńczej między Niemcami a ZSRR wyjechała ze Lwowa do Warszawy. W okresie okupacji wykładała na tajnych studiach w Warszawie. Po wojnie była jednym z organizatorów i wieloletnim profesorem Politechniki Łódzkiej. Została  dziekanem Wydziału Chemicznego. Zajmowała się głównie problematyką ciepła promieniowania radioizotopów, mikrokalorymetrią, przemianami alotropowymi, korozją metali oraz historią chemii. Pozostawiła po sobie 128 publikacji naukowych. W 1972 r. opublikowała zbiór swoich wspomnień „Jeszcze jedno życie”, a honorarium przeznaczyła na tablicę poświęconą pamięci chemików zamordowanych na Kresach w latach 1939-1945. Profesor Alicja Dorabialska zmarła 7 sierpnia 1975 r. w Warszawie. Pochowana jest na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

Polecamy:

Puchalska J., Polki, które zadziwiły świat, Warszawa 2016.