Mówimy o krzyżu na cmentarzu wojennym, a tak naprawdę nie tylko o sam zabytek tu chodzi… upodmiotowiamy człowieka, wskrzeszamy pamięć o nim i przekazujemy ją przyszłym pokoleniom. Fundacja „Dla Dziedzictwa” przyłączyła się do inicjatywy „Podaruj im pamięć” zainicjowanej przez Centralne Muzeum Jeńców Wojennych. Włączyliśmy się w nią, gdyż pamięć jest fundamentem naszej działalności. Bo co znaczy pamiętać?

Pamięć to umiejętność rejestrowania i ponownego przywoływania informacji, skojarzeń czy wrażeń zmysłowych. To proces – złożony, dynamiczny i wieloetapowy. Pamięć o przeszłości jest jednym z nieodłącznych aspektów człowieczeństwa. Stanowi fundament, dzięki któremu człowiek znajduje umocowanie w świecie, kulturze i w środowisku, w których przyszło mu żyć.

O inicjatywie

Centralne Muzeum Jeńców Wojennych zorganizowało akcję „Podaruj mi pamięć” mającą na celu ochronę konserwatorską krzyży na Starym Cmentarzu Jenieckim w Łambinowicach. Inicjatywa została ogłoszona w 92. rocznicę podpisania konwencji o traktowaniu jeńców wojennych (Genewa, 27 lipca 1929 r.). Ta międzynarodowa umowa doprecyzowywała konwencję haską z 1907 r. obowiązującą w czasie I wojny światowej. Określała prawa i obowiązki stron biorących udział w konflikcie zbrojnym w odniesieniu do jeńców, w tym zasady postępowania na wypadek ich śmierci.

Dlaczego to dla nas ważne?

Pamięć, tożsamość, upamiętnienia, to istotne pojęcia w działalności naszej fundacji. Nie przechodzimy obok nich biernie. Zwłaszcza jeśli dotyczą cmentarzy, czyli miejsc szczególnych, uświęconych znakami Męki Pańskiej na nagrobkach i modlitwami. Miejsc, w których realizujemy potrzebę oddania czci zmarłym. Tym bardziej, że są
w Polsce zapomniane cmentarze (często przerabiane na parkingi, place zabaw, czy stawiane są na nich osiedla i markety), ale także są zapomniani zmarli lub wręcz niechciani zmarli. Takie postepowanie jest nam obce, gdyż wszyscy zmarli zasługują na szacunek i pamięć. Śmierć jest częścią życia – dotyczy każdej istoty, której należy się godność i pamięć. Poza tym niektóre historie po prostu zasługują na to, aby się nimi dzielić.

Alexander Adamiak

Wybraliśmy zatem zniszczony krzyż Alexandra Adamiaka, żołnierza armii carskiej, jeńca I wojny światowej, urodzonego zmarłego w 1889 r., a zmarłego w 1917 r. w obozie w Lamsdorf. Prawdopodobnie był osobą pochodzenia polskiego. Niewiele o tym żołnierzu wiemy. Jego krzyż jest
w złym stanie i wymaga działania konserwatorskiego. Po konserwacji będzie można odczytać wyryty na krzyżu zapis jednostki carskiego pułku piechoty, w którym służył. Jedyne co możemy zrobić, to pomóc w jego konserwacji, aby pamięć o nim, o wojnie francusko-pruskiej i I wojnie światowej przekazać dalej przyszłym pokoleniom. Kto wie, może kiedyś ktoś odkryje historię tego żołnierza? Może uda się poznać jego losy? Nie byłoby to możliwe, gdyby jego krzyż na łambinowickim cmentarzu – jedyne świadectwo jego istnienia – uległ degradacji i przepadł na zawsze. Dlatego chroniąc ten krzyż, chronimy pamięć
o człowieku, o świadku strasznych, wojennych wydarzeń i jenieckich losów.

 

Każdy może pomóc!

Akcję „Podaruj mi pamięć” Centralne Muzeum Jeńców Wojennych prowadzi poprzez Stowarzyszenie Przyjaciół Centralnego Muzeum Jeńców Wojennych i na konto tej organizacji można dokonywać wpłat:

Stowarzyszenie Przyjaciół Centralnego Muzeum Jeńców Wojennych
ul. Minorytów 3, 45-017 Opole
KRS: 0000224452
Konto: 64 1240 5178 1111 0010 8213 2324

Dopisek: „Konserwacja krzyży w Łambinowicach” lub „Akcja Podaruj mi pamięć”

 

Koszt konserwacji jednego krzyża w tym roku wynosi 300 zł! Tak niewiele, a tyle znaczy…