Przyszło mu być klinem wbitym w Niemców na Śląsku. W Bottrop w Niemczech założył towarzystwo gimnastyczne „Sokół” i chór „Wyspiański”. Gdy osiadł w Rybniku organizował tam polskie towarzystwa śpiewacze i księgarnię. Szybko stworzył też sieć polskich księgarń i bibliotek na historycznym Górnym Śląsku.

Maksymilian Basista urodził się 7 sierpnia 1883 r. w Górkach koło Rybnika w rodzinie rolników. Rodzice wychowywali go w polskim duchu. W wieku 15 lat wyjechał do Westwalii w Niemczech, gdzie pracował w kopalni i dokształcał się. Włączył się do życia tamtejszej Polonii a w Bottrop założył towarzystwo gimnastyczne „Sokół” i chór „Wyspiański”.

W 1903 r. wstąpił do koła „Eliusis” założonego tam przez prof. Lutosławskiego i posługiwał się pseudonimem „Klin”, który wybrał dla niego prof. Witold Lutosławski:

„Ty Basista nazywać się będziesz Klinem. Prusacy zabierając Śląsk wdarli się klinem na teren Polski. Stare przysłowie mówi: Klin klinem się wybije, więc Ty będziesz tym klinem, za pomocą którego Niemców wyklinujemy ze Śląska” – miał powiedzieć o nim Lutosławski.

Basista przyjął powierzoną mu rolę klina. Nawiązał kontakty z działaczami powiatu rybnickiego i przyczynił się do powstania wielu kółek „Eleusis” w tym powiecie. Często sam przybywał w rodzinne strony z materiałem propagandowym. Obok kursów eleuzyńskich Basista ukończył w Krakowie kurs drukarski w zakładach graficznych W. L. Anczyca, kurs księgarski u Gebethnera & Wolffa oraz kurs handlowy przy Akademii Handlowej.

Po ukończeniu kursów osiadł w 1910 r. w Rybniku i przystąpił do organizowania towarzystw polskich, kół wstrzemięźliwości i towarzystw śpiewaczych. W 1910 r. założył w Rybniku „Księgarnię Polską”, która umożliwiła swobodniejsze poruszanie się po terenie. Przed wybuchem wojny zorganizował księgarnię polską w Wodzisławiu (1912 r.) i w Żorach (1918 r.). Od 1910 r. organizował sieć bibliotek Towarzystwa Czytelni Ludowych i był prezesem Komitetu Powiatowego TCL do 1939 roku.

Dnia 27 września 1910 r. ożenił się z Marią z domu Burda (1892-1948), która urodziła mu dwoje dzieci, syna Mieczysława i córkę Marię.

Z inicjatywy rybnickiego społecznika powstało w Zamysłowie (Stawiskach) Towarzystwo Wstrzemięźliwości, a w ślad za nim podobne w Niedobczycach, Rydułtowach, Książenicach, Gogołowej i Radoszowach. W styczniu 1911 r. organizacja przyjęła nazwę Towarzystwo „Zgoda”. Zrzeszało ono mieszkańców wielu miejscowości powiatu rybnickiego. W 1913 r. z inicjatywy Basisty powstało Towarzystwo śpiewu „Seraf” z siedzibą w Rybniku.

Basista był również głównym inicjatorem Polskiej Organizacji Wojskowej w powiecie za co został aresztowany wraz z innymi jej członkami a żandarmi zniszczyli lokal księgarni. Sąd w Raciborzu skazał go na 9 miesięcy więzienia za zdradę stanu. W okresie powstańczych zrywów brał czynny udział w walce i działalności dowództwa POW. Na przełomie 1919/1920 r. rozwinął działalność w ruchu śpiewaczym, a w 1921 r. z ramienia Polskiego Komisariatu Plebiscytowego kierował akcją propagandową w powiecie. Po przyłączeniu Rybnika do Polski wszedł do Rady Miejskiej i został jej przewodniczącym (do 1934 r.), a następnie wiceburmistrzem miasta.

Maksymilian Basista zmarł 3 listopada 1967 r. w wieku 84 lat. W uznaniu zasług odznaczony został m.in. krzyżem kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Libura I., Z dziejów domowych powiatu. Gawęda o ziemi rybnickiej, Opole 1984.