Mieszczą się na południowych obrzeżach miasta Porto Cristo w regionie Manacor na Majorce. Porto Cristo to jedna z piękniejszych miejscowości rybackich we wschodniej części Majorki, na archipelagu Balearów. Leży u ujścia rzeki Rivet do morza w długiej naturalnej zatoce. W porcie można m.in. podziwiać wykonany w Gdańsku (stocznia Sunreef Yachts) luksusowy katamaran motorowy światowej sławy majorkańskiego tenisisty Rafaela Nadala.
Smocze Jaskinie to cztery naturalne formacje skalne zwane Jaskinią Czarną, Jaskinią Białą, Jaskinią Luisa Salvadora i Jaskinią Francuzów. Wszystkie są ze sobą wzajemnie połączone i tworzą jeden z najistotniejszych elementów dziedzictwa przyrodniczego tego obszaru. Znajdują się wewnątrz skał węglanowych, liczących do 5,3 milionów lat, powstałych w okresie górnego miocenu, w znacznie cieplejszym klimacie nad Morzem Śródziemnym. „Coves del drach” mają długość 2400 m. Znane są z jednego z największych na świecie podziemnych jezior o ok. 170 m długości, 30 m szerokości i od 4 do 12 m głębokości. Nazwano je „Martel” od nazwiska francuskiego speleologa Édouarda Alfreda Martel’a (1859-1938), który w 1896 r. odkrył to jezioro i dwie sąsiednie jaskinie. Zainspirował go przyjaciel, francuski artysta Gaston Vuillier (1845-1915), który odwiedził majorokańskie jaskinie tzw. Czarną i Białą w 1888 r. Mapę tych jaskiń w 1880 r. wykonał niemiecki kartografa M. F. Will.
Impulsem do poszukiwań była też niezwykle popularna wówczas powieść Julesa Verne (1828-1905) pt. „Podróż do wnętrza ziemi” (wydana w 1864 r.), którego Martel był wielbicielem. Powieść ta powstała na fali wielkich polarnych ekspedycji z lat 1838-1842 finansowanych przez Stany Zjednoczone Ameryki, które były efektem szaleńczych koncepcji Johna Clevesa Symmes’a Jr. (1780-1829), który w 1818 r. w odezwie „do całego świata” ogłosił, że – jego zdaniem – „Ziemia jest pusta i nadaje się do zamieszkania wewnątrz”. Herezje Symmens’a skrytykował m.in. niemiecki wybitny geograf i podróżnik Alexandr von Humboldt. Ale niestety szaleńca poparł ówczesny naukowiec-celebryta dr Samuel L. Mitchill i rekomendował prezydentowi USA i mecenasom z biznesu. Po śmierci Symmens’a jego teorie wcielał w życie dziennikarz Jeremiah N. Reynolds (1799-1858), orędownik wypraw naukowych. Jego opowieści były inspiracją do powstania takich bestselerów jak powieść „Moby Dick” Hermana Melville’a. Reynolds bez wątpienia przyczynił się do zakorzenienia w USA koncepcji wielkich ekspedycji badawczych finansowanych ze środków publicznych, które m.in. zaowocowały zdobyciem cennych map Pacyfiku wykorzystywanych aż do czasów II wojny światowej.
Warto dodać, że Juliusz Verne w 1896 r. wydał mało znaną powieść pt. „Clovis Dartetor”, w której nie tylko opisuje pobyt George Sand i Fryderyka Chopina na Majorce, ale także Smocze Jaskinie w Porto Cristo. Pisarz napisał, że Smocze Jaskinie są.:
„Uważane za najpiękniejsze na świecie, ze swoimi legendarnymi jeziorami, stalaktytowymi sklepieniami, czystymi łaźniami ze słodką wodą, teatrem, wnętrzem, ze swoimi fantastycznymi kształtami, które ze względu na podziemne wspaniałości zasługują na miano cudów!”.
Verne nie mylił się! Smocze Jaskinie to arcydzieło natury zadziwiające niepowtarzalnymi formami skalnymi i kolorami podziemnego świata wyeksponowane dzięki przepięknym iluminacjom zaprojektowanym przez hiszpańskiego inżyniera Carlosa Buigasa w 1935 r. Jaskinie te stanowią światowy odnośnik w dziedzinie badań mechanizmów powstawania jam i osadów pochodzenia kresowego. Znane były już w średniowieczu. W 1632 r. po raz pierwszy pojawia się nazwa „Drach” (smok) w książce Dameto pt. „Historia del Reino de Mallorca” (historia królestwa Majorki). Od XVII do początków XIX w. o smoczych jaskiniach wspomina większość historyków i geografów: Kardynał Despuig w swojej Mapie Majorki; Berard i Solà w „Podróży po wnętrzu wyspy”; Joaquín María Bover w „Wiadomościach historyczno-topograficznych o Majorce” W 1888 r. francuski artysta Gaston Vuillier odwiedził jaskinie w roku 1888. Był osobistym przyjacielem Édouarda Alfreda Martela i miał wpływ na działalność naukową speleologa. W 1889 wydaje „Podróż na Baleary”, w której szczegółowo opisuje swoją wizytę w Smoczych Jamach.
Trasa zwiedzania rozpoczyna się w części zwanej jaskinią Luis Salvador (odkryta przez Martela w 1896 r. i nazwana na cześć mecenasa wyprawy arcyksięcia Austrii Luisa Salvadora de Habsburgo-Lorena). Podczas schodzenia można zobaczyć „Baños de Diana” (Łaźnie Diany), małe jezioro przy którym można zobaczyć „Bandera” (Flagę), formację w kształcie obrazu, która łączy kilka kolorów dzięki filtracji różnych minerałów, a na suficie oczom ukazują się tysiące małych stalaktytów w początkowym stadium wzrostu. Idąc dalej wyznaczoną ścieżką zwiedzania dochodzimy do „Castillo en Ruinas” (Zamek w Ruinach), a trochę dalej do „Monte Nevado” (Śnieżnej Góry), która zawdzięcza swój biały kolor węglanowi wapnia, który filtruje deszcz przez skały. Podążając dalej wyznaczoną trasą zwiedzania dochodzimy do „Canal Azur” (Niebieskiego Kanału), który jest przedłużeniem jeziora Martel. Przechodząc potem przez otwór w skale dochodzimy do zjawiskowego jeziora Martel i położonego nad nim amfiteatru, gdzie można wysłuchać na żywo 10 minutowego koncertu muzyki klasycznej. Zwiedzanie kończy się przechodząc przez „Cueva de los Franceses” (Jaskinia Francuzów), która znana była już w średniowieczu i którą wykorzystywali piraci. W tej właśnie formacji skalnej temperatura powietrza jest najniższa przez cały rok.
Literatura:
https://www.cuevasdeldrach.com/pl/la-cueva.php
https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k5531037c/f3.item.zoom
https://archive.org/details/clovisdardentor00vernuoft/page/n7/mode/2up