Podczas tegorocznego święta Bożego Ciała w czwartek, 16 czerwca 2022 r. etnolodzy i kulturoznawcy przeprowadzą badania etnograficzne tradycji układania kwietnych dywanów w miejscowościach Klucz, Olszowa, Zalesie Śląskie i Zimna Wódka na Opolszczyźnie. Celem tych badań jest zapewnienie trwałej  żywotności tej wyjątkowej tradycji wpisanej na listę UNESCO.

Zespół badaczy pod kierunkiem prof. Katarzyny Smyk z Instytutu Nauk o Kulturze UMCS w Lublinie, Przewodniczącej Rady ds. Dziedzictwa Niematerialnego przy MKiDN, przeprowadzi badania etnograficzne tradycji układania dywanów kwietnych. Etnografom będą towarzyszyć uznani fotografowie. Prace badaczy i fotografów zwieńczy wydany w 2023 r. raport z badań wraz z rekomendacjami do planu ochrony zwyczaju, który 16 grudnia 2021 r. trafił na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości, prowadzoną w oparciu o Konwencję UNESCO 2003 ws. ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Będzie też wystawa planszowa i film dokumentalny.

Warto zaznaczyć, że narzędzia badawcze etnografów (kwestionariusze wywiadu i arkusze obserwacji uczestniczącej jawnej, zostały wypracowane podczas konsultacji społecznych w dniu 17 maja 2022 r. Wówczas to prof. Katarzyna Smyk spotkała się z depozytariuszami z każdej zaangażowanej miejscowości pod Górą Świętej Anny.

Warto podkreślić, że wszystkie podejmowane przez Gminę Ujazd działania, na każdym etapie realizacji projektu, są i będą angażowały wspólnoty depozytariuszy z czterech miejscowości, co wpłynie na realizację celów merytorycznych, społecznych oraz strategicznych zarówno programu grantowego, jak i Konwencji UNESCO z 2003 r. Celem strategicznym zadania jest bowiem wypracowanie wzorców ochrony, ale także twórcze inspirowanie wspólnoty depozytariuszy elementami ich tradycji. Realizacja projektu służy także integracji grupy depozytariuszy, samorządów lokalnych, instytucji kultury, organizacji pozarządowych i badaczy. Ma to na celu zwiększenie świadomości w zakresie znaczenia tradycji układania dywanów kwietnych, a także wzmocnienie wspólnoty depozytariuszy – mieszkańców Klucza, Olszowej, Zalesia Śląskiego i Zimnej Wódki.

Co istotne, wyniki podjętych badań etnograficznych – w zestawieniu z badaniami tradycji układania dywanów kwietnych przeprowadzonymi w Spycimierzu (gm. Uniejów, woj. łódzkie) – dadzą pełny obraz tradycji dywanów kwietnych w skali kraju. Będzie to pierwszy w Polsce tak kompleksowo przebadany element dziedzictwa niematerialnego występujący w różnych obszarach kraju, jak też pierwszy w Polsce element posiadający partycypacyjnie ukształtowany i realizowany plan ochrony.

  

Zadanie realizowane jest w ramach projektu pn. „Tradycja dywanów kwietnych na Opolszczyźnie – identyfikacja, plan ochrony oraz wzmacnianie tradycji”, dofinansowane w wysokości 165 tys. zł z programu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pn. „Kultura Ludowa i Tradycyjna”.

 

 

 

 

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.