W 1947 roku na terenie cmentarza w Panewnikach złożono ekshumowane z panewnickiego lasu zwłoki powstańców śląskich, harcerek i harcerzy zamordowanych przez hitlerowców w 1939 roku. Ku pamięci ofiar w 1961 roku postawiono przy wspólnej mogile pomnik.

W 1954 roku panewnicka parafia otrzymała drugie wezwanie. Odtąd jest parafią św. Ludwika Króla i Wniebowzięcia NMP.

Wielkim wydarzeniem w życiu Ligoty i Panewnik była wizyta w 1967 roku prymasa Stefana kardynała Wyszyńskiego i metropolity krakowskiego Karola kardynała Wojtyły z okazji przekazania ram obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej z diecezji katowickiej do diecezji krakowskiej.

Walory historyczne i kulturowe kościoła i klasztoru w Panewnikach zostały docenione w 1973 roku, kiedy to wpisano je w rejestr zabytków. Rok później świątynia doczekała się kolejnej nobilitacji.  Papież Paweł VI podniósł ją do godności Bazyliki Mniejszej.

Kończąc krótki opis panewnickiego sanktuarium, należy wspomnieć o żłobku. Prawie od początku pełnienia swej posługi w Panewnikach franciszkanie budowali tak zwaną betlejkę. Pierwszym jej budowniczym był brat Ubald Miera. Stawiał swe dzieło po prawej stronie kościoła., Aż do roku 1926 żłóbki nie posiadały tła, później dodano je wieszając kotarę. Poprzez ten zabieg zyskano wrażenie głębi perspektywicznej. Powiększeniu uległa również sama betlejka. Gdy w latach trzydziestych powstał ołtarz św. Antoniego, zaczęto stawiać żłóbek po lewej stronie świątyni. Zmianie uległa również namalowana na kotarze sceneria. Dzień zamienił się w gwiaździstą noc. W 1947 roku po raz kolejny zmieniono lokalizację betlejki. Tym razem znalazła ona swe miejsce przy głównym ołtarzu.
W następnych latach często dodawano różne elementy, mające wydźwięk religijny, a także społeczno-polityczny. Czyniono tak ze względów dydaktycznych i po to, by wzbudzić wśród wiernych nadzieję. Wieloletnim „reżyserem” i budowniczym szopki był Franciszek Falkus.

Grzegorz Płonka

Wykorzystano fragmenty tekstu i zdjęcia z albumu Grzegorza Płonki „Ligota i Panewniki na starych pocztówkach i fotografiach, wydanego w 2013 roku przez Muzeum Historii Katowic.

Zdjęcia:

Pochówek ekshumowanych zwłok powstańców śląskich, harcerek i harcerzy.

Kardynał Stefan Wyszyński i metropolita krakowski Karol Wojtyła w Panewnikach.

Panewnicki żłóbek. Pocztówka wydana przez panewnickich franciszkanów w latach 20. XX w