Aleja Sobieskiego w Pilszczu | Fundacja Dla Dziedzictwa

Pilszcz w gminie Kietrz (teren Nadleśnictwa Głubczyce) leży na historycznej trasie przemarszu wojsk króla Polski Jana III Sobieskiego podążającego w 1683 r. na odsiecz Wiednia. Jak mówią tutejsze podania i legendy, 25 sierpnia 1683 r. na przedpolach Pilszcza zatrzymały się na odpoczynek wojska polskie Jana wraz z samym królem Janem III Sobieskim, który schronił się w jednym z tutejszych gospodarstw i modlił się wraz z mieszkańcami w gotycko-renesansowym Sanktuarium Matki Boskiej Pilszczańskiej wzniesionym w 1593 r. Fakt ten upamiętnia malowidło ścienne znajdujące się w nawie świątyni przedstawiające postać króla Jana III Sobieskiego w Pilszczu.

Warto przypomnieć, że marsz Sobieskiego przez Śląsk i Morawy trwał dziesięć dni. Król wszędzie witany był jak zbawca. Dnia 20 sierpnia, w oktawę święta Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, modlił się w Piekarach Śląskich. 22 sierpnia bawił w Tarnowskich Górach, a 23 sierpnia – w Gliwicach, skąd udał się do Raciborza i dalej przez Opawę i Ołomuniec podążył do Wiednia. Do wielkiej bitwy świata chrześcijańskiego z muzułmańskim doszło 12 września 1683 r. Walka między wojskami polsko-austriacko-niemieckimi, pod dowództwem króla Polski Jana III Sobieskiego, a armią Imperium Osmańskiego pod wodzą wezyra Kara Mustafy trwała 12 godzin i zakończyła się przegraną Turcji, która nie podniosła się już po tym uderzeniu i przestała stanowić zagrożenie dla chrześcijańskiej Europy. Wygrana koalicji antytureckiej była możliwa tylko i wyłącznie dzięki odsieczy, z którą przybył dla Europy król Jan III Sobieski z 25-tysięczną armią polską. O zwycięstwie przesądził zmasowany atak husarii, ze wzgórz wiedeńskich na obóz turecki. Bitwa pod Wiedniem odbiła się głośnym echem w Europie, a Rzeczpospolita zyskała sobie sławę „przedmurza chrześcijaństwa” i „obrońcy Europy”. Imię Sobieskiego znane było całemu światu chrześcijańskiemu i muzułmańskiemu. W 1683 r. dla uznania zwycięstwa wojsk polskich gdański astronom Jan Heweliusz nadał nowoodkrytej konstelacji nazwę „tarcza Sobieskiego”. Dzień zwycięstwa nad Turkami pod Wiedniem papież Innocenty XI ustanowił świętem imienia Maryi, które obchodzone jest do dziś.

Na pamiątkę tamtych wydarzeń aleję lip drobnolistnych rosnącą w Pilszczu nazwano „Aleją Sobieskiego”. W chwili obecnej drzewa uległy znacznemu przerzedzeniu, szczególnie od strony pól uprawnych. Sławna aleja nie jest objęta żadną formą ochrony i obecnie jest zagrożona, bowiem w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego (uchwała nr XXVIII/150/2008 Rady Miejskiej w Kietrzu, z dnia 27 listopada 2008 r.) przewidziano przeprowadzenie obwodnicy tą drogą i prawdopodobnie „Aleja Sobieskiego” ulegnie całkowitej likwidacji.