Wanda Landowska (1879-1959) – przywróciła światu klawesyn

Na fortepianie nauczyła się grać od czwartego roku życia. Miłość do muzyki Bacha sprawiła, że przywróciła światu klawesyn – znany od XV w. instrument strunowy szarpany, wyposażony w klawiaturę, na którym grał wybitny kompozytor. Przeszła do historii jako „Wielka dama klawesynu”. Dziś jest bardziej znana w Niemczech i USA niż w Polsce…

Urodziła się 5 lipca 1879 r. w Warszawie. Na scenie zadebiutowała w wieku 14 lat, wykonując „Suitę angielską e-moll” Johanna Sebastiana Bacha. Była niezwykle utalentowana. Uczyła się w Warszawie i Berlinie. W 1900 r. poślubiła Henryka Lwa, polskiego pisarza i etnografa, z którym zamieszkała w Paryżu, gdzie współpracowała z Schola Cantorum. Było to tzw. białe małżeństwo, ponieważ Landowska była orientacji homoseksualnej.

Bach był jej ulubionym kompozytorem. Uwielbiała go i chciała odtworzyć brzmienie jego muzyki na instrumencie, na którym grał sam mistrz. Uważała, że fortepian nie oddaje w pełni jego muzyki. W 1903 r. na zamówienie Wandy, według jej dokładnych wskazówek, firma Pleyel zbudowała dla niej klawesyn. Dużo koncertowała jeżdżąc z klawesynem po całym świecie. Zyskała światowy rozgłos i sławę. W latach 1925-1940 prowadziła w Saint-Leu-la-Forêt, niedaleko Paryża, szkołę muzyki dawnej – L’École de Musique Ancienne. Nie tylko uczyła gry na klawesynie, ale także zgromadziła kolekcję starych instrumentów. Była również autorką książek poświęconych muzyce dawnej oraz problemom jej wykonawstwa. Wykształciła wielu wybitnych muzyków, którzy kontynuowali jej dzieło. W 1941 r. wyjechała do USA. Przez pięć lat mieszkała w Nowym Jorku, a następnie przeprowadziła się do domu w Lakeville w stanie Connecticut, gdzie nagrywała na płyty wszystkie preludia i fugi z Das Wohltemperierte Klavier Bacha. Zmarła 16 sierpnia 1959 r. zanim klawesyn powrócił do życia jako instrument powszechnie używany.