Kasztan jadalny z Rept, dzielnicy Tarnowskich Gór, jest najgrubszym przedstawicielem tego gatunku w Polsce i w Europie. Ma około 450 lat, 850 cm w obwodzie pnia i 28 m wysokości. Zalicza się go do najpiękniejszych i najcenniejszych drzew na historycznym Górnym Śląsku. Imponuje wiekiem, rozmiarem i ukształtowaniem pnia.

Kasztan rośnie w parafialnym ogrodzie w pobliżu wzniesionego w 1872 r. (w miejscu starszego, drewnianego) kościoła pw. św. Mikołaja w dzielnicy Repty, która dawniej była samodzielną miejscowością zaliczaną do najstarszych osad na Ziemi Tarnogórskiej. Według legendy, kasztan został wyhodowany z nasion, które z Włoch przywiózł jeden z proboszczów.

Antoni Czudek w 1938 r. w swoim opracowaniu „Ochrona przyrody w województwie śląskim” pozostawił następujący opis drzewa:

„Jedyny na Śląsku kasztan jadalny, prawdopodobnie najstarszy w Europie Środkowej, rośnie w ogrodzie probostwa w Starych Reptach. Obwód tego drzewa wynosi ok. 4 m, wysokość ok. 12 m. Do wysokości 3 m pień pozbawiony jest gałęzi, wobec czego drzewo straciło dużo ze swego piękna. W miejscu rozgałęzienia się pnia pozostała znaczna blizna po wyciętych gałęziach, którą – mimo zacementowania – woda dostaje się do środka pnia. Wskutek tego próchnieje wnętrze drzewa i zachodzi potrzeba dalszych zabiegów konserwacyjnych, które mają być wykonane w 1938 r. W ostatnich latach stan zdrowotny drzewa znacznie się pogorszył i nie wiadomo, czy da się je uratować.(…)”.

W 1960 r. drzewo objęto ochroną prawną nadając mu status pomnika przyrody. W 1976 i 1994 r. poddano je niezbędnym zabiegom pielęgnacyjnym i konserwatorskim. Staruszek nadal owocuje, a kolejni proboszczowie bardzo o niego dbają.

W 2021 r. kasztan jadalny z Rept został zgłoszony przez  Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 3 w Tarnowskich Górach w konkursie Klubu Gaja na Drzewo Roku. Jeszcze do 30 czerwca  2021 r. głos można oddać na nie swój głos poprzez stronę www.drzeworoku.pl

Literatura:

Borkowski K., Polskie drzewa, Poznań 2014.

Pacyniak C., Najstarsze drzewa w Polsce, Warszawa 1992.

Zarzyński P., Tomasiuk R., Borkowski K., Drzewa Polski. Najgrubsze, najstarsze, najsłynniejsze, Warszawa 2016.