Zwracamy się do Państwa z uprzejmą prośbą o dołożenie cegiełki do remontu kościoła pw. św. Józefa Robotnika w Michałowie (Gmina Olszanka, powiat brzeski, województwo opolskie). Mimo usilnych starań, wysyłaniu wniosków, Parafii pw. św. Jadwigi w Michałowie nie udało się pozyskać żadnych środków finansowych na remont tego wyjątkowego kościoła z subwencji rządowych dystrybuowanych przez Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu. Zwracamy się więc do Państwa z apelem o wsparcie! Będziemy ogromnie zobowiązani, gdyż ta świątynia należy do wyjątkowo cennych zabytków na Śląsku, a ostatni remont przeprowadzono w 1936 r. Od zakończenia II wojny światowej kościół nie był remontowany i nie był przedmiotem troski ze strony służb konserwatorskich.

Prosimy o wpłaty na konto nr: 49 88700005 2004 0198 4718 0001 (Bank Spółdzielczy Grodków-Łosiów), z dopiskiem: remont kościoła.

Dlaczego trzeba ratować kościół pw. św. Józefa w Michałowie?

Michałów jest niewielką, biedną wsią w Gminie Olszanka w powiecie brzeskim. Zamieszkuje ją ok. 500 mieszkańców, potomków repatriantów z Kresów Wschodnich II RP.  Miejscowość (Michelau)   została założona w XIII w. i w średniowieczu była  własnością rodzimego rodu Panów z Pogorzeli, wiernych popleczników książąt z dynastii Piastowskiej. Miejscowość (Michalovo) wymieniona jest w dokumentach w 1210 r. tj. w momencie fundacji klasztoru kanoników regularnych w Kamieńcu Ząbkowickim. Panowie z Pogorzeli przekazali kościół cystersom z Kamieńca Ząbkowickiego w 1276 r., i odebrali im go w 1533 r. Pełnił on funkcję kościoła katolickiego, następnie protestanckiego. W 1571 r. nowy właściciel Michałowa (od 1557 r.)  Hans von Gruttschreiber, do gotyckiego prezbiterium dostawił nową nawę. Gospodarz, nie szczędził pieniędzy na remont kościoła: kazał m.in. wznieść dwie dobudówki po obu stronach prezbiterium, mieszczące loże oraz posiadające odrębne wejścia. Dobudówki te nakryto dachami pulpitowymi. Wieżę nakryto nowym, blaszanym, strzelistym, renesansowym hełmem wzbogaconym u podstawy galerią. Na wieży umieszczono zegar. Nowy właściciel we wnętrzu kościoła ufundował ławy, chór oraz organy oraz założył bibliotekę. Kres rozwojowi osady położyła wojna trzydziestoletnia. W 1692 r. (po dwumiesięcznej walce z protestantami) kościół w Michałowie odzyskali katolicy. Na katolicyzm przeszedł ostatni właściciel, wywodzący się z rodziny von Gruttschreiber Anton Heine, który nawiązał kontakty z cystersami z Kamieńca Ząbkowickiego. Świadom wygasania swojego rodu w 1717 r. dokonał renowacji kościoła, dla upamiętnienia której wmurowano w ścianę prezbiterium pamiątkową tablicę. Opiekę nad kościołem powierzył cystersom z Kamieńca. Zobowiązał ich również do zachowania i renowacji wszystkich pomników rodzinnych, epitafiów, tablic inskrypcyjnych, napisów, obrazów, a także godła miejskiego nad dużą bramą w cmentarnym murze. Ponadto kamieniecki klasztor miał nadal opłacać sześciu muzyków, którzy z kościelnej wieży wygrywali cogodzinny hejnał oraz co kwartał odprawiać mszę za spokój duszy Antona Heinza von Gruttschreiber. Stan ten utrzymywał się do 1810 r., kiedy to nastąpiła sekularyzacja dóbr klasztornych cystersów. W 1812 r. kościół został objęty patronatem państwowym. W latach 1823-1828 r. kościół przebudowano w stylu neogotyckim. Była to jedna z pierwszych tego typu realizacji na Śląsku, dzięki czemu budowla może być porównywana z dziełami wczesnego niemieckiego neogotyku, a nawet z niektórymi pracami C.F. Schinkla, czołowego niemieckiego architekta pierwszej połowy XIX w. Ponadto, w kościele znajdują się unikalne dzieła śląskiej, renesansowej (XVI w.) rzeźby: kamienna ambona oraz chrzcielnica. Poza tym w ściany prezbiterium wmurowany jest zespół epitafiów złożonych z dzieł renesansowych, późnorenesansowych oraz barokowych. Co najważniejsze jednak, w XIII wiecznym  prezbiterium, pod tynkiem znajdują się średniowieczne polichromie ścienne, które czekają na odsłonięcie i konserwację. Będzie to kolejny i najważniejszy element podjętej przez naszą społeczność renowacji zabytkowego kościoła w Michałowie. Aby to się mogło ziścić, należy najpierw zdobyć wiedzę na temat tego kościoła. Jednym wyjściem jest przeprowadzenie drobiazgowej kwerendy w archiwach i bibliotekach w Berlinie, Pradze i Wrocławiu i zamówienie skanów dokumentów źródłowych. Koszt tej kwerendy źródłowej nie będzie mały.

Parafia pw. św. Jadwigi należy do biedniejszych w Archidiecezji Wrocławskiej. W 2020 r.  dzięki dotacji od OWKZ poddano konserwacji kamienną, renesansową chrzcielnicę. Również w 2020 r. dzięki współpracy z Narodowym Instytutem Dziedzictwa przeprowadzono badania architektoniczne kościoła. Przed nami badania geologiczne i archeologiczne. Najpilniejszą jednak potrzebą jest opłacanie projektu ustabilizowania konstrukcji i popękanych murów kościoła, a także zabezpieczenie stabilności posadowienia ścian fundamentowych kościoła i zabezpieczenie ich przed zawilgoceniem. Należy dokonać miejscowej odkrywki fundamentów w rejonie krypty oraz poprzez odwierty ustalić warunki gruntowo-wodne. Celowe jest odprowadzenie wód opadowych i roztopowych od budynku kościoła oraz rozpoznanie sposobu wykonania izolacji przeciwwodnej zewnętrznych ścian fundamentowych kościoła. Środki finansowe potrzebne są również na opracowanie projektu możliwość ogrzewania i chłodzenia wnętrza kościoła przy pomocy gruntowego wymiennika ciepła.