Cypryśnik błotny rośnie w Tułowicach na terenie prywatnej posesji przy dawnym młynie wodnym z 1762 r., w odległości 5 m od stawu i 100 m od pałacu. Jest wyjątkowo okazały – ma 380 cm w obwodzie pnia i 29 m wysokości. Pod koroną wystaje 13 korzeni powietrznych. Jego wiek szacowany jest na ok. 160 lat. Należy do najstarszych drzew tego gatunku w Polsce i aż dziwne, że nie jest pod ochroną!

Cypryśnika posadzono ok. 1860 r., kiedy to właścicielem dóbr w Tułowicach był Ernest von Frankenberg – Ludwigsdorf, fundator przebudowy pałacu w Tułowicach w 1860 r. według projektu wrocławskiego architekta Karla Lüdeckego (1826-1894). Drzewo jest egzotycznym kaprysem bogatego hrabiego i symbolem jego bogactwa (sprowadzenie go było wówczas bardzo kosztowne), obycia w świecie i dobrego gustu. Zapewne widział je w naturalnym środowisku podróżując po USA i w najlepszych parkach ówczesnej Europy (sprowadzono ok. 1640 r.). Tak pięknego okazu, który przyjął się w Tułowicach, pozazdrościł zapewne Frankenbergowi hrabia Franciszek Karol Ludwik Aleksander von Ballestrem (1834-1910), który urządzając park krajobrazowy otaczający jego rezydencję w Pławniowicach koło Gliwic, posadził kilka cypryśników błotnych w reprezentacyjnych częściach parku. Były one (i są do dzisiaj) największą ozdobą dendrologiczną parku, co miało oczywiście podkreślić ich wartość przyrodniczą w bogatej kolekcji dendrologicznej hrabiego.

Warto wiedzieć, że cypryśniki, to drzewa egzotyczne pochodzące ze Stanów Zjednoczonych i Meksyku. Są jednymi z najpiękniejszych drzew nadających się do sadzenia w wilgotnych glebach. W Polsce na otwartej przestrzeni może być uprawiany jedynie cypryśnik błotny (Taxodium distichum) dorastający maksymalnie do 30 m wysokości i 440 cm w obwodzie. Drzewo jest fascynujące – zrzuca na zimę igły wraz z pędami, a rosnąc na bagnie wytwarza osobliwe korzenie oddechowe, tzw. pneumatofory. Korzeń, rosnąc tuż pod powierzchnią gleby, wygina się w pewnym miejscu kolankowato i wytwarza guzowate zgrubienie, zbudowane z luźnej tkanki służącej do doprowadzania powietrza.

Literatura:

Banik J., Rody opolskie, Żyrardów 2005.

Banik J., Sławne drzewa województwa opolskiego. Przewodnik, Opole 2016.

Gołąbek E., Aleksandrowicz M., Ocena wieku i stanu zdrowotnego drzew pomnikowych na Obszarze Chronionego Krajobrazu Bory Niemodlińskie, Opole 2004.

Pacyniak C., Najstarsze drzewa w Polsce, Warszawa 1992.