Wodzenie niedźwiedzia w Opolu-Bierkowicach

Ekipa niedźwiedzia rusza spod OSP Bierkowice

Zwyczaj wodzenia niedźwiedzia ma długą tradycję. Prawdopodobnie jego genezy należy szukać w słowiańskiej kulturze duchowej i wierzeniach. W Opolu, w nowych granicach administracyjnych od 2017 r.) zwyczaj ten kultywowany jest w 14 dzielnicach miasta. Najczęściej depozytariuszami tej tradycji są jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej. W sobotę 26 stycznia „niedźwiedzia” wodzono w Opolu-Bierkowicach.

 

Organizatorem była Ochotnicza Straż Pożarna w Opolu-Bierkowicach. W korowodzie szli sami mężczyźni – na co dzień strażacy. Korowód przebierańców chodzi od domu do domu (zaczynają od domostw najdalej położonych przy ul. Żerkowickiej, gdzie podjechano traktorem z przyczepą) odwiedzając gospodarzy. Gospodyni tańczy z niedźwiedziem i wrzuca datki do puszki niesionej przez poicjanta/milicjanta. Ludzie są uprzedzeni o odwiedzinach korowodu i często oczekują na przebierańców już na swoich podwórkach. W orszaku idą też muzykanci – akordeon i bęben – w tym roku wynajęci członkowie zespołu „Calipso” z Izbicka, którzy grają ludowe melodie polek i walców (np. Szła dzieweczka, Karolinka etc.).

Zwyczajowy skład korowodu niedźwiedziowego w Opolu-Bierkowicach to: niedźwiedź, leśniczy, policjant/milicjant – niesie puszkę na pieniądze, lekarz, ksiądz, śmierć, kominiarz – smaruje domowników sadzą i dwaj strażacy.

Pan Robert Moczko z OSP w Opolu-Bierkowicach (sam nie bierze udziału w wodzeniu), twierdzi, że kiedyś było więcej postaci w korowodzie – była cyganka, piekarz itp., ale obecnie nie ma zbyt wielu chętnych do wodzenia. Z jego opowiadań wiemy też, że tradycja ta jest w tym miejscu znana od bardzo dawna i przekazywano ją z pokolenia na pokolenie. Były też przerwy w jej kultywowaniu np. pod koniec lat 90. XX wieku, kiedy to nikt nie „chodził z misiem”. Od 12 lat nieprzerwanie, tradycja ta jest kontynuowana w Opolu-Bierkowicach.

Warto dodać, że w Opolu-Bierkowicach OSP nie organizuje tzw. zabawy niedźwiedziowej, która jest dopełnieniem tradycji. Datki otrzymane od mieszkańców zasilają kasę OSP w Opolu – Bierkowicach na cele statutowe.