Drzewa Sobieskiego. Na odsiecz dębom, lipom i innym drzewom”– wspólna akcja Narodowego Instytutu Dziedzictwa i Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. W tym roku przypada 330. rocznica zwycięstwa króla Polski Jana III Sobieskiego w bitwie pod Wiedniem. Narodowy Instytut Dziedzictwa wraz z Generalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w rocznicę wydarzenia rozpoczyna kampanię społeczną skierowaną do wszystkich miłośników historii i przyrody. Celem akcji jest odnalezienie „drzew Sobieskiego” związanych z odsieczą wiedeńską i postacią króla.
„Drzewa Sobieskiego” to drzewa, które mieszkańcy Polski sadzili na cześć króla po jego zwycięskiej bitwie pod Wiedniem. Tradycję sadzenia drzew najprawdopodobniej zapoczątkował sam król Jan III Sobieski, który był znany ze swoich zamiłowań przyrodniczych. Podczas marszu na Wiedeń, 23 sierpnia 1683 roku, zasadził przed klasztorem Franciszkanów w Gliwicach 2 lipy, choć legendy mówią nawet o 14 drzewach. Podobno tych drzew Sobieskiego najwięcej jest na historycznym Górnym Śląsku, przez który wojska króla Polskiego maszerowały na Wiedeń.
Odsiecz wiedeńska, czyli wyprawa wojenna króla Jana III Sobieskiego z 1683 roku, została podjęta w celu obrony oblężonego przez Turków Wiednia. Bitwa pod Wiedniem rozegrała się 12 września 1683 roku i zakończyła zwycięstwem Jana III Sobieskiego. W ten sposób została zatrzymana turecka ekspansja na Europę, a Rzeczpospolita zyskała sobie sławę „obrońcy Europy” i „przedmurza chrześcijaństwa”.
Pomysłodawcą tej ciekawej kampanii społecznej jest Narodowy Instytut Dziedzictwa, który do współpracy zaprosił Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska. Akcja startuje 1 lipca i potrwa do końca sierpnia br. Zgłoszenia drzew związanych z odsieczą wiedeńską będą zbierane przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska do 2 września 2013 roku. Aby wziąć udział w akcji należy wypełnić formularz zgłoszeniowy dostępny na stronie www.gdos.gov.pl, przesłać zdjęcia odszukanego drzewa wraz z opisem lokalizacji przestrzennej i uzasadnić swoje zgłoszenie. Z wybranych zgłoszeń zostanie utworzona galeria zdjęć, którą Narodowy Instytut Dziedzictwa oraz Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska opublikują na swoich stronach internetowych oraz fanpage’ach 12 września 2013 r., czyli dokładnie w rocznicę Bitwy pod Wiedniem.
Kampania społeczna ma pokazuje, że sędziwe drzewa są elementem dziedzictwa narodowego, zarówno przyrodniczego, jak i kulturowego, o które należy dbać i chronić od zapomnienia. Dzięki tej akcji Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska zbierze informacje o takich drzewach i zamieści je w Geoserwisie GDOŚ – geoserwis.gdos.gov.pl, co ułatwi proces weryfikacji danych Centralnego Rejestru Form Ochrony Przyrody na temat pomników przyrody.
Kampania „drzewa Sobieskiego. Na odsiecz dębom, lipom i innym drzewom” jest początkiem działań Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska na rzecz otoczenia opieką najstarszych świadków polskiej historii, czyli drzew które miały, mają lub otrzymają status pomników przyrody. Spośród zgłoszonych przez uczestników akcji „drzewa Sobieskiego.
Na odsiecz dębom, lipom i innym drzewom” zostanie wybranych 10, które jako pierwsze otrzymają status „Drzewa Weterana”. Szczegółowe informacje dotyczące konkursu dostępne są na stronach www.gdos.gov.pl oraz www.zabytek.pl.
TK na podstawie BP NID